بررسی نقش پیشگویی‌کنندگی ویژگی‌های جمعیت‌شناختی و سواد سلامت بر خودمراقبتی زنان باردارِ در معرض خطر زایمان زودرس تحت پوشش مراکز خدمات جامع سلامت شهر بوشهر

Abstract

سابقه و هدف: سلامت مادران باردار در معرض خطر زایمان زودرس تحت‌تأثیر شیوه‌های خودمراقبتی در دوران بارداری قرار می‌گیرد که با میزان سواد سلامت به‌عنوان مهارتی حیاتی برای دریافت و به‌کارگیری مؤثر اطلاعات و خدمات سلامت در ارتباط است. این مطالعه با هدف تعیین نقش سواد سلامت و ویژگی‌های جمعیت‌شناختی بر خودمراقبتی مادران باردارِ در معرض خطر زایمان زودرس انجام شد. مواد و روش‌‌ها: این مطالعه توصیفی‌تحلیلی بر روی 222 مادر باردارِ در معرض خطر زایمان زودرس با نمونه‌گیری طبقه‌ای با تخصیص متناسب تحت پوشش مراکز خدمات جامع سلامت شهر بوشهر انجام شد. پرسش‌نامه استاندارد هولبرووک جهت شناسایی زنانِ در معرض خطر زایمان زودرس و پرسش‌نامه‌های استاندارد سواد سلامت مادری و خودمراقبتی هارت جهت جمع‌آوری اطلاعات استفاده گردید. تجزیه‌وتحلیل داده‌ها با استفاده از مدل رگرسیون خطّی چندگانه در نرم‌افزار R نسخه 4.2.2 انجام گرفت و سطح معنی‌داری آزمون‌‌‌های آماری 05/0 در نظر گرفته ‌شد. یافته‌ها: مهم‌ترین پیشگوکننده‌های خودمراقبتی شامل سواد‌ سلامت، وضعیت اقتصادی و بارداری غیر‌برنامه‌ریزی شده بود؛ به‌طوری‌که افراد با سطح سواد سلامت محدود (78/27-= β و 001/0>P-value)، وضعیت اقتصادی ضعیف (38/15-= β و 001/0=P-value) و با بارداری غیربرنامه‌ریزی‌شده (97/9 -= β و 003/0=P-value)، تبعیت کمتری از رفتارهای خودمراقبتی داشتند. نتیجه‌گیری: شناسایی زنانِ در معرض خطر زایمان زودرس با سواد سلامت محدود و با وضعیت اقتصادی ضعیف و زنانی که بارداری برنامه‌ریزی‌شده نداشتند، حائز اهمیت بوده و بنابراین توجه به این زنان باردار در فرایند آموزش و ارائه خدمات سلامت لازم و ضروری است.