تحلیل نابرابری درآمد در استان‌های ایران: رتبه‌بندی و مقایسه با استفاده از شاخص‌های مختلف

Abstract

یکی از مشکلات اساسی کشورها، فقر و نابرابری اقتصادی است. توزیع درآمد در علم اقتصاد، نقش مهمی در تحلیل این نابرابری‌ها ایفا می‌کند. بررسی نابرابری‌های اقتصادی در استان‌های کشور از منظر برنامه‌ریزی منطقه‌ای اهمیت بالایی دارد. هدف اصلی این مقاله، انجام بررسی‌های آماری بر روی شاخص‌های نابرابری درآمد در استان‌های کشور است. این تحقیق به‌صورت توصیفی و تحلیلی انجام شده است. داده‌های مورد استفاده از طرح آمارگیری هزینه و درآمد خانوارهای شهری و روستایی در سال‌های 1398 و 1399 استخراج شده‌اند. به‌منظور رتبه‌بندی استان‌ها، داده‌ها به تفکیک نقاط شهری و روستایی تجزیه و تحلیل شده و نتایج به‌صورت مقایسه‌ای ارائه گردیده است. نتایج این بررسی نشان می‌دهد که استان‌هایی مانند سیستان و بلوچستان، خراسان شمالی، کرمان و خراسان جنوبی از نظر میانگین درآمد و هزینه دارای رتبه پایینی هستند که به نوعی نمایان‌گر محرومیت‌های موجود در این استان‌ها از امکانات درآمدزایی و شغلی است. در مقابل، استان‌های تهران، البرز، مازندران و بوشهر به‌عنوان استان‌هایی با بالاترین درآمد و هزینه در کشور شناخته می‌شوند. با توجه به نتایج به‌دست آمده، پیشنهاداتی برای سیاست‌گذاران به‌منظور کاهش نابرابری‌های اقتصادی در استان‌های محروم، برنامه‌های توسعه‌ای ویژه‌ای ارائه شده است.