‫آسیب‌شناسی عملکرد گروه‌های دوام (داوطلب واکنش اضطراری محله) در شهر تهران‬‬‬‬‬‬

Abstract

زمینه و هدف جهان ما با بحران‌های طبیعی مکرر و متنوع دست‌و‌پنجه نرم می‌کند. مشارکت فعال شهروندان در مدیریت و کاهش این بحران‌ها به یک روند قابل‌توجه و بی‌بدیل در امر مدیریت بحران تبدیل شده است. مردم به‌عنوان بخش پویای نظام مدیریت بحران، همواره نقش اساسی در به‌کارگیری منابع، پیشگیری و کاهش اثرات، مقابله و بازسازی پس از بحران دارند. گروه‌های واکنش اضطراری محله (گروه‌های دوام) یکی از راهکارهای حساس‌سازی و تقویت ظرفیت‌های فرهنگ خودامدادی و دگرامدادی شهروندان، مدیریت بحران اجتماع‌محور و مشارکت‌جویانه در سطح محلات است. هدف این پژوهش ‫آسیب‌شناسی عملکرد این گروه‌ها در شهر تهران‬ است. روش روش پژوهش توصیفی‌همبستگی (کمی ـ پیمایش) و جامعه آماری داوطلبین گروه‌های دوام در مناطق 22گانه شهر تهران هستند. روش نمونه‌گیری در‌دسترس و حجم برابر با 328 نفر است. ابزار تحقیق نیز پرسش‌نامه محقق‌ساخته است که از‌طریق مصاحبه‌های عمیق با اعضای گروه دوام و مدیران این گروه‌ها با تأکید بر جنبه‌های مختلف عملکردی گروه دوام تدوین شده است. یافته ها یافته‌ها نشان داد پایدارسازی و ماندگاری اعضای گروه‌های دوام (0/326=β)، رضایتمندی از عضویت در گروه دوام (0/226=β) و تعهد به گروه دوام (0/214=β) تأثیر معنی‌داری بر وفاداری به گروه دوام دارند. همچنین پایدارسازی و ماندگاری اعضای گروه‌های دوام (0/623=β) و رضایتمندی از عضویت در گروه دوام (0/137=β) تأثیر معنی‌داری بر تعهد به گروه دوام دارند. در بعدی دیگر پایدارسازی و ماندگاری اعضای گروه‌های دوام (0/630=β) تأثیر معنی‌داری بر رضایتمندی از عضویت در گروه دوام دارد. در مسیر غیرمستقیم نیز پایدارسازی و ماندگاری اعضای گروه‌های دوام (0/295=β) و رضایتمندی از عضویت در گروه دوام (0/029=β) تأثیر معنادار و غیرمستقیم بر وفاداری به گروه دوام دارند. همچنین پایدارسازی و ماندگاری اعضای گروه‌های دوام (0/087=β) تأثیر معنادار و غیرمستقیم بر تعهد به گروه دوام دارد. آسیب‌شناسی ریزش اعضا (0/220=β)، رضایتمندی از عضویت در گروه دوام (0/312=β) و تعهد به گروه دوام (0/334=β) تأثیر معنی‌داری بر وفاداری به گروه دوام دارند. همچنین آسیب‌شناسی ریزش اعضا (0/176=β) و رضایتمندی از عضویت در گروه دوام (0/485=β) تأثیر معنی‌داری بر تعهد به گروه دوام دارند. در بعدی دیگر آسیب‌شناسی ریزش اعضا (0/256=β) تأثیر معنی‌داری بر رضایتمندی از عضویت در گروه دوام دارد. در مسیر غیرمستقیم نیز آسیب‌شناسی ریزش اعضا (0/180=β) و رضایتمندی از عضویت در گروه دوام (0/162=β) تأثیر معنادار و غیرمستقیم بر وفاداری به گروه دوام دارند. همچنین آسیب‌شناسی ریزش اعضا (0/124=β) تأثیر معنادار و غیرمستقیم بر تعهد به گروه دوام دارد. نتیجه گیری اهداف مشترک، ارزش‌ها و احساس تعلق به گروه به ارتقای انسجام گروه کمک می‌کند؛ داوطلبان با ادراک اینکه فعالیت‌های داوطلبانه آن‌ها به ارتقاء هویت گروه دوام می‌انجامد، تعهد، رضایت‌مندی و وفاداری بیشتری را تجربه می‌کنند.