ارتباط نارسایی‌های شناختی‌شغلی با ویژگی‌های شخصیتی پرستاران اورژانس

Abstract

زمینه و هدف پرستاران شاغل در بخش اورژانس درمعرض خطاهای کاری ناشی از نارسایی‌های شناختی‌شغلی هستند. منظور از نارسایی‌های شناختی‌شغلی اختلال در درک، حافظه و عملکرد حرکتی است. دراین‌میان به نظر می‌رسد ویژگی‌های شخصیتی افراد در بروز خطا بی‌تأثیر نباشد. بر همین اساس این مطالعه با هدف تعیین ارتباط نارسایی‌های شناختی‌شغلی با ویژگی‌های شخصیتی پرستاران اورژانس شاغل در مراکز آموزشی درمانی دانشگاه علوم پزشکی ارومیه در سال 1399 انجام شد. روش بررسی پژوهش حاضر یک مطالعه توصیفی‌همبستگی است که با شرکت 165 نفر از پرستاران شاغل در بخش اورژانس مراکز آموزشی‌درمانی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی ارومیه انجام شد. نمونه‌ها به روش تمام‌شماری از بهمن سال 1399 لغایت اردیبهشت سال 1400 انتخاب شدند. به منظور جمع‌آوری اطلاعات از پرسش‌نامه‌های نارسایی‌های شناختی‌شغلی و شخصیتی پنج عاملی نئو استفاده شد. برای توصیف و اندازه‌گیری متغیرهای پژوهش از آمار توصیفی ( فراوانی و درصد فراوانی و میانگین و انحراف‌معیار) استفاده شد و داده‌ها با آزمون‌های تحلیل واریانس یک‌طرفه (آنووا) و آزمون تی گروه‌های مستقل، همبستگی پیرسون و آنالیز رگرسیون چندگانه در نرم‌افزار SPSS نسخه 22 تحلیل شدند. سطح معنی‌دار به‌صورت 0/05˂P در نظر گرفته شد. یافته‌ها میانگین و انحراف‌معیار نارسایی شناختی‌شغلی برابر با 0/78±1/56 بود. در ابعاد نارسایی شناختی‌شغلی بیشترین میانگین در حواس‌پرتی با میانگین 0/77±1/66 و کمترین میانگین در بعد اشتباهات سهوی برابر با 0/93±1/42 دیده شد. درخصوص ویژگی‎های شخصیتی پرستاران شاغل در اورژانس، یافته‌ها نشان دادند بیشترین میانگین در وجدان کاری با میانگین و انحراف‌معیار 6/74±29/98 و کمترین میانگین در روان‌رنجور خویی با میانگین و انحراف‌معیار 6/56±21/21 بود. همچنین مشخص شد بین نارسایی شناختی‌شغلی و ابعاد آن با تمام ویژگی‌های شخصیتی همبستگی معنی‌دار و معکوس وجود دارد (0/001>P). بین نارسایی‎های شناختی‌شغلی پرستاران با متغیرهای مصرف داروی آرام‌بخش (0/001=P)، نوبت کاری (0/001>P) و میزان رضایت از سطح درآمد ماهیانه (0/041=P) نیز ارتباط معنی‌دار آماری وجود داشت. نتیجه‌گیری نمره نارسایی‌های شناختی پرستاران اورژانس در سطح متوسطی قرار دارند. براین‌اساس محیط کاری پرستاران اورژانس تحت تأثیر محرک‌های تأثیرگذار منفی بر عملکرد کاری آن‌ها بوده است و می‌توان گفت تا دست‌یابی به ارائه خدمات مطلوب و ایمن به بیماران فاصله وجود دارد و رسیدن به آن نیازمند برنامه‌ریزی است. همچنین بین نارسایی‌های شناختی‌شغلی و ویژگی‌های شخصیتی در پرستاران اورژانس همبستگی وجود دارد؛ بدین معنا که پرستارانی که وجدان کاری بالاتری داشتند نارسایی شناختی کمتری داشتند و همچنین پرستارانی که روان‌رنجور خوی بودند، نارسایی شناختی‌شغلی بیشتری داشتند. نتایج این مطاللعه نشان می‌دهد درنظر گرفتن ویژگی‌های شخصیتی پرستاران در مشخص کردن محل خدمت ایشان در مراکز خدمات درمانی و کیفیت مراقبت تأثیرگذار است. ازاین‌رو توجه به این عامل در جذب پرستاران مراکز درمانی اهمیت دارد.