ارتباط سواد سلامت با آگاهی، نگرش و عملکرد در رفتارهای پیشگیری از کووید-19 در زنان شهر زاهدان، جنوب شرقی ایران

Abstract

زمینه و هدف هنگامی که کووید-19 پیشرفت کرد، سواد سلامت عامل پیشگیری مهمی برای آن ظاهر شد. نیاز به سواد سلامت برای دستیابی به نتایج مثبت سلامت زنان مهم است. هدف ما تعیین رابطه بین سواد سلامت با آگاهی، نگرش و عملکرد در رفتارهای پیشگیری از کووید-19 در زنان مراجعه‌کننده به مراکز جامع خدمات سلامت بود. روش بررسی این مطالعه مقطعی از نوع توصیفی است که بر روی 144 نفر از زنان مراجعه‌کننده به مراکز جامع خدمات سلامت طی شهریور تا آذر سال 1401 انجام شد. روش نمونه‌گیری به‌صورت طبقه‌ای چند مرحله‌ای براساس معیار ورود (سن بین 18 تا 60 سال زنان) به مطالعه بود. به منظور جمع‌آوری داده‌ها از فرم مشخصات جمعیت‌شناختی، فرم آگاهی، نگرش و عملکرد و فرم سواد سلامت کووید-19 استفاده شد. داده‌ها با استفاده از آزمون‌های همبستگی پیرسون، تی مستقل، تحلیل واریانس یک‌طرفه و کای- اسکوئر در SPSS نسخه 23 تجزیه‌وتحلیل شد. یافته‌ها در مطالعه حاضر، میانگین سن شرکت‌کنندگان 10/02±31/74 سال بود و بیشتر زنان تحصیلات راهنمایی (64/4)، وضعیت متأهل (90/3) و میزان درآمد بین 6-10 میلیون (29/9) داشتند. در بین زنان موردمطالعه 81/9 درصد تمایل به دریافت واکسن و 28/7 درصد سابقه بستری در بیمارستان به‌دلیل کووید-19 را داشتند. در مطالعه حاضر مقدار آگاهی 2/93±14/9، نگرش 6/69±42/9، عملکرد6/1 ±32 و سواد سلامت 11/08±39/5 بود. سطح تحصیلات، سطح درآمد و سابقه دریافت واکسن کووید-19، 48 درصد از واریانس سواد سلامت را در مرحله اول مدل رگرسیون و 61 درصد واریانس را در مرحله دوم مدل رگرسیون تبیین کرده بود.. نتیجه‌گیری نتایج مطالعه نشان داد با افزایش سواد سلامت، آگاهی، نگرش و عملکرد زنان افزایش یافته بود. علاوه‌براین، سواد سلامت با سن و سطح تحصیلات افزایش یافته بود. هرچه آگاهی بیشتر شود، سواد سلامت افزایش می‌یابد. توصیه می‌شود از برنامه‌های مداخله‌ای در جهت افزایش سواد سلامت برای بیماری‌های نوپدید استفاده شود. همچنین سیاست‌گذاران می‌توانند از نتایج این پژوهش در مداخلات ارتقای سلامت استفاده کنند.