تأثیر پارادوکس درمانی بر تن انگاره و هیجانات منفی زنان مبتلا به اختلال بد شکلی بدنی

Abstract

مقدمه: اختلال بدشکلی بدن یک اختلال روانپزشکی است که از بین اختلالات روانشناختی مرتبط با عملهای جراحی زیبایی و ظاهر به عنوان رنج اور ترین اختلال شناخته می شود. که با اشتغال فکری شدید و آشفته ساز با نقص جزئی یا خیالی در ظاهر همراه است که در افراد احساس نا امنی و ناکافی بودن را ایجاد می کند. هدف پژوهش حاضر بررسی اثربخشی پارادوکس درمانی بر تن انگاره و هیجانات منفی زنان مبتلا به اختلال بد شکلی بدنی بود. روش کار: روش پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش آزمون و پس آزمون و پیگیری سه ماهه با گروه کنترل بود. جامعه آماری از کلیه زنان مبتلا به اختلال بد شکلی بدنی متقاضی جراحی زیبایی مراجعه کننده به کلینیک های زیبایی شهر تهران در نیمه دوم سال 1402 تشکیل شده است. 30 نفر از مراجعه کنندگان به روش هدفمند انتخاب و به دو گروه مداخله و کنترل به شیوه‌ی تصادفی تخصیص یافتند. پارادکس درمانی(PTC) در 8 جلسه 90 دقیقه ای برای گروه مداخله اجرا شد و گروه کنترل هیچ آموزشی دریافت نکرد. از پرسش‌نامه‌های ارزیابی فراشناخت بدشکلی بدنی (ربیعی و همکاران، 1399)، رضایت از تن انگاره (سوئوتو و گارسیا، 2002) و هیجانات منفی (لویباند و لاویباند، 1995) استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده ها با تحلیل واریانس با اندازه گیری مکرر با استفاده از نرم افزار SPSS22 در سطح آماری 05/0 انجام شد. یافته ها: نتایج نشان داد که پارادوکس درمانی در مقایسه با گروه کنترل رضایت از تن انگاره(001/0>P، 72/33=F)، استرس (001/0>P، 683/21=F)، اضطراب(001/0>P، 280/10=F) و افسردگی(001/0>P، 935/9=F) را در سطح معنی داری 001/0 تحت تأثیر قرار داده است. نمرات استرس، اضطراب و افسردگی در گروه پارادوکس درمانی در مقایسه با گروه کنترل کاهش یافته و در مرحله پیگیری همچنان تفاوت چشمگیری با مرحله ی پیش آزمون دارد. نتیجه گیری: با توجه به مؤثر بودن پارادوکس درمانی بر افزایش رضایت از تن انگاره و کاهش استرس، اضطراب و افسردگی زنان مبتلا به اختلال بدشکلی بدنی، متخصصان حوزه سلامت روان می توانند از تکنیک های پارادوکسی برای کاهش پریشانی های روان شناختی و افزایش رضایت از تن انگاره در زنان مبتلا به اختلال بدشکلی بدن استفاده کنند.