شاخص های سلامت در کشورهای منطقه مدیترانه شرقی: رتبه بندی و ارزیابی وضعیت ایران

Abstract

مقدمه و اهداف: این مطالعه با هدف مقایسه وضعیت سلامت ایران با کشورهای منطقه مدیترانه شرقی در شاخص­ های مختلف سلامت انجام شده است. روش کار: اطلاعات مربوط به 27 شاخص سلامت در سال 1402 از سه منبع WHO، EMRO و World Bank جمع آوری شد. سپس در پنج دسته شامل: دسته اول شاخص های مرگ و میر و بیماری، دسته دوم شاخص های عوامل خطر تغذیه و بیماری های غیر واگیر، دسته سوم شاخص های تامین مالی سلامت، دسته چهارم شاخص ­های مادری و ایمن سازی، و دسته پنجم شاخص­ های نیروی کار سلامت دسته بندی گردید. در این مطالعه با روش MEREC که روش مبتنی بر اثرات حذف معیارهاست، وزن شاخص­ ها تعیین گردید. سپس با روش MARCOS که یکی از روش ­های جدید تصمیم گیری چند معیاره است، رتبه بندی کشورها انجام شد. یافته‌ها: کشور های قطر، عربستان و امارات بهترین وضعیت را داشتند. ایران در دسته­ های اول تا پنجم ذکر شده در بخش روش کار به ترتیب رتبه های 8، 6، 7، 4 و 13 را داشت. همچنین در رتبه بندی کلی برای همه‌ی این شاخص ­ها، ایران دارای دهمین رتبه در بین کشورهای منطقه بود. نتیجه‌گیری: بسیاری از محققان و سیاست گذاران وضعیت سلامت در ایران را بر اساس شاخص ­های سلامت معرفی شده ارزیابی می ­کنند. با توجه به وضعیت کلی ایران در منطقه مدیترانه شرقی، پیشنهاد می­ شود که ایران برای ارتقای جایگاه خود در منطقه تلاش مضاعفی داشته باشد.