مقاله علمی – پژوهشی:‌ تعیین وضعیت سلامت زیستی حوضچه‌های استحصال نمک پتروشیمی ماهشهر با استفاده از ماکروبنتوزها

Abstract

در این مطالعه با توجه به حضور ناخواسته‌‌ گونه‌‌های ماهی و میگو در دریاچه حوضچه‌‌های نمک پتروشیمی ماهشهر جهت حفاظت از تنوع زیستی در این حوضچه‌‌ها و خور ادوله به عنوان تنها منبع تأمین‌کننده آب این حوضچه‌ها، از ماکروبنتوزها برای ارزیابی زیستی استفاده شد. به همین منظور تعداد 7 ایستگاه در خور اودله و حوضچه‌‌های استحصال نمکی شماره 1 و 2 انتخاب شدند. نمونه‌‌برداری از رسوبات در ایستگاه‌‌های انتخابی به صورت فصلی از خرداد 1402 لغایت اردیبهشت 1403 به‌ وسیله گراب مدل ون‌‌وین با سطح پوشش 0625/0 مترمربع انجام شد. در این تحقیق، 3 شاخه ماکروبنتوز، 14 خانواده و 13 گونه به همراه یک مرحله شفیره از حشرات شناسایی گردید. پرتاران در بین گروه‌های ماکروبنتوز شناسایی شده گروه غالب بودند. نتایج حاصل از این بررسی نشان داد که از ایستگاه خور اودله به سمت ایستگاه‌‌های واقع در حوضچه‌‌های استحصال نمک درصد مواد آلی رسوب، درصد سیلت و رس و میزان فراوانی ماکروبنتوزها و شاخص تنوع و غناء گونه‌‌ایی روندی کاهشی و شاخص غالبیت روند صعودی را نشان داد. مقادیر شاخص زیستی AMBI در ایستگاه‌های مورد مطالعه در دوره نمونه‌‌برداری در دامنه 0-18/4 محاسبه شد. به طور کلی، براساس شاخص‌های زیستی، از ایستگاه خور به سمت حوضچه‌‌های استحصال نمکی شرایط از آلودگی کم به سمت شرایط با آلودگی زیاد پیشرفت کرده و این آلودگی و کاهش تراکم ماکروبنتوزها در ایستگاه‌های حوضچه‌‌های استحصال نمک به دلیل ماهیت شوری بالا، تبخیر شدید و غالبیت گونه‌‌های مقاوم، نسبت به ایستگاه‌‌های ورودی آب مشهودتر بود.