مقایسه اثربخشی درمان شناختی- رفتاری و درمان مبتنی بر ذهن آگاهی بر ترس از عود و تصویر بدن در مبتلایان به سرطان پستان در مرکز درمانی کرج

Abstract

زمینه و هدف: سرطان یکی از بیماری­هایی هست که منجر به اختلالات روانی عدیده­ای در بیماران این بیماری می­گردد و بکارگیری روش­های روان درمانی در این بیماری حائیز اهمیت است. لذا هدف اصلی در این پژوهش مقایسه اثربخشی درمان شناختی- رفتاری و درمان مبتنی بر ذهن آگاهی بر ترس از عود و تصویر بدن در زنان مبتلا به سرطان پستان بود. روش کار: طرح پژوهش حاضر، نیمه­آزمایشی با پیش­آزمون، پس­آزمون و پیگیری بود. جامعه آماری پژوهش حاضر را زنان مبتلا به بیماری سرطان پستان بود که به مراکز درمانی کلینیک­ها و بیمارستان­ها شهر کرج جهت درمان مراجعه داشتند. آزمودنی­ها بر اساس روش نمونه­گیری داوطلبانه در سه گروه ذهن اگاهی، شناختی-رفتاری و کنترل همتاسازی شدند. جهت گردآوری داده­ها از پرسشنامه روابط چندبعدی خودبدن کِش و همکاران (187-1986) و ترس از عود سرطان استفاده گردید. برنامه ذهن آگاهی و شناختی- رفتاری به مدت 8 جلسه و هر جلسه 90 دقیقه و حدود دو ماه به طول انجامید. جهت تجزیه و تحلیل داده­ها از روش­های تحلیل کوواریانس تک­متغیره و چندمتغیره و آزمون تعقیبی بن­فرونی با استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که درمان شناختی رفتاری و درمان مبتنی بر ذهن آگاهی بر ترس از عود و تصویر بدن در زنان مبتلا به سرطان پستان تأثیر دارد. همچنین بین درمان شناختی رفتاری و درمان مبتنی بر ذهن آگاهی بر ترس از عود تفاوت وجود دارد و همچنین بین درمان شناختی رفتاری و درمان مبتنی بر ذهن آگاهی بر تصویر بدن و ادراک بیماری تفاوت وجود ندارد. نتیجه‌گیری: به طور کلی می­توان بیان کرد که با استفاده از شیوه‌های درمان شناختی- رفتاری و ذهن آگاهی، می‌توان ترس از عود و تصویر بدن زنان مبتلا به سرطان پستان را بهبود بخشید.