بررسی گفتمان‌های مسلط خانواده‌های ایرانی نسبت به نگرش به اوقات فراغت در خانواده‌های شهر قم

Abstract

زمینه و هدف: اوقات فراغت در جامعه از منظر جامعه شناسی و روان­شناسی اهمیت بالایی دارد، زیرا به عنوان فرصتی برای بازسازی و تجدید انرژی افراد عمل می‌کند و تأثیرات مثبتی بر سلامت جسمی و روانی مردم دارد؛ لذا هدف این مطالعه بررسی گفتمان‌های مسلط خانواده‌های ایرانی نسبت به نگرش به اوقات فراغت در خانواده­های شهر قم بود. روش کار: روش مطالعه کیفی و کمی بود که جامعه و نمونه آماری در بخش کیفی شامل 35 نفر از خانواده­های شهر قم بود و دربخش کمی نیز از بین خانواده­های شهر قم، به دلیل نامعین بودن حجم جامعه آماری تعداد 410 نفر به عنوان نمونه آماری به روش نمونه­گیری خوشه­ای انتخاب شد. برای گردآوری داده­ها در بخش کیفی از مصاحبه نیمه ساختاریافته و در بخش کمی از پرسشنامه حاصل از مصاحبه پرداخته شد. روش تجزیه و تحلیل داده‌ها در بخش کیفی براساس کُدگذاری و در بخش کمی از آماره‌هایی نظیر فراوانی، درصد، میانگین، میانه، انحراف معیار استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که گفتمان فرهنگ رسمی در حوزه رویکرد به اوقات فراغت 30 درصد موافق داشت. همینطور گفتمان تحولی نیز نزدیک به 40 درصد موافق دارد. نتیجه‌گیری: به­طور کلی می­توان بیان داشت که گفتمان تحولی نسبت به گفتمان رسمی از پذیرش و حمایت بیشتری برخوردار است. این موضوع ممکن است به دلیل انعطاف‌پذیری بیشتر گفتمان تحولی و تطابق بهتر آن با نیازها و ترجیحات مدرن افراد باشد. در نتیجه، برای بهبود پذیرش گفتمان فرهنگ رسمی و استفاده بهینه‌تر از اوقات فراغت، باید تلاش‌هایی برای افزایش آگاهی، ترویج ارزش‌های مرتبط با این گفتمان و تنوع‌بخشی به فعالیت‌های مرتبط با آن انجام شود.