اثربخشی ذهن‌آگاهی مبتنی بر شناخت‌درمانی بر علایم وسواس، انعطاف‌پذیری روانشناختی و عواطف منفی در بیماران مبتلا به اختلال وسواس فکری-عملی

Abstract

زمینه و هدف: هدف پژوهش حاضر اثربخشی ذهن­آگاهی مبتنی بر شناخت­درمانی بر علایم وسواس، انعطاف­پذیری روانشناختی و عواطف منفی در بیماران مبتلا به اختلال وسواس فکری-عملی بود. روش کار: روش پژوهش حاضر، نیمه­آزمایشی با طرح پیش­آزمون-پس­آزمون و گروه کنترل و آزمایش بود. جامعه آماری را کلیه بیماران سرپایی مبتلا به اختلال وسواس فکری-عملی مراجعه کننده به بیمارستان مدرس اصفهان تشکیل دادند و روش نمونه­گیری پژوهش به صورت غیرتصادفی هدفمند بود. به این صورت که از میان کلیه بیماران سرپایی مراجعه­کننده به بیمارستان مدرس مبتلا به اختلال وسواس فکری-عملی تعداد 30 نفر به روش هدفمند انتخاب و به روش تصادفی در دو گروه آزمایش و کنترل (هر گروه 15 نفر) جایگزین شدند. ابزارهای اندازه­گیری در این پژوهش پرسشنامه­های وسواس فکری-عملی مادزلی (راچمن و هاجسون، 1997)، خلق منفی (لووی بند، 1995) و پرسشنامه پذیرش و عمل (بوند و همکاران، 2007) بودند. پس از تکمیل پرسشنامه توسط هر دو گروه کنترل و آزمایش، شرکت­کنندگان در گروه آزمایش، محتوای بسته آموزشی ذهن­آگاهی مبتنی بر شناخت درمانی را در طی 8 جلسه به صورت گروهی دریافت کردند. یافته‌ها: نتایج تحلیل کوواریانس نشان داد که ذهن­آگاهی مبتنی بر شناخت درمانی بر انعطاف­پذیری روانشناختی، خلق منفی و علائم وسواس افراد مبتلا به وسواس فکری-عملی اثرگذار است. نتیجه‌گیری: با توجه به اهمیت ارتباط عواملی همچون خلق منفی و انعطاف­پذیری به عنوان عوامل تاثیرگذار بر نتایج درمانی و پیش­بینی­کننده­های قوی در علایم وسواس ضروری است به منظور کاهش علایم بیماران مبتلا به این اختلال علاوه بر مصرف دارو و درمان­های سنتی، از مداخلات درمانی جدید همچون ذهن آگاهی مبتنی بر شناخت درمانی استفاده شود.