تبیین تاثیر نقش نهاد خانواده بر اخلاق شهروندی

Abstract

زمینه و هدف: انسان‌ها در زمان‌های نسبتاً دور که هنوز شهر‌ها به صورت امروزی شکل نگرفته بودند بسیار آزادانه‌تر زندگی می‌کردند و هیچ حد و حصری را برای خود قائل نبودند. هدف اصلی پژوهش حاضر تبیین نقش نهادهای خانواده، آموزش و شهرداری به منزله نهاد اجتماعی دراخلاق شهروندی‌ بود. روش کار: این پژوهش به لحاظ روشی، پیمایشی، به لحاظ ماهیت توصیفی و از نظر هدف نیز کاربردی بود. جامعه آماری پژوهش، کلیه افراد بالای 18 سال تا 65 سال ساکن تهران بودند. روش نمونه‌‌گیری، خوشه‌‌ای دو مرحله‌ای بود بدین صورت که ابتدا تهران را به سه پهنه شمال، جنوب و مرکز، تقسیم‌‌بندی کرده و سپس از هر پهنه دو منطقه را انتخاب می‌‌کنیم. براساس فرمول کوکران از هر پهنه 400 نفر که شامل هر منطقه 200 نفر می‌باشد، به عنوان نمونه انتخاب شدند. بنابراین مجموع تعداد نمونه پژوهش حاضر برای 3 پهنه شهر تهران 1200 نفر بود. روش نمونه­گیری برای انتخاب نمونه آماری، احتمالی از نوع در دسترس بود که در این شیوه شهروندانی که در هنگام پرکردن پرسشنامه در دسترس بودند به صورت تصادفی انتخاب شدند. برای محاسبه پایایی از ضریب آلفای کرونباخ استفاده گردید و پایائی پرسشنامه بسیار مطلوب ارزیابی گردیده است. تجزیه و تحلیل داده­ها با استفاده از آزمون رگرسیون چندمتغیره و نرم­افزار Spss.26 انجام شد. یافته‌ها: پژوهش نشان داد سطح معنی­داری ارتباط بین نهاد خانواده و اخلاق شهروندی مطلوب است (P<0.05)؛ بنابراین بین نهاد خانواده و اخلاق شهروندی رابطه معنی­دار وجود دارد. همچنین ضریب همبستگی بین نهاد خانواده با اخلاق شهروندی مثبت است (728/0r=) بنابراین بین نهاد خانواده و اخلاق شهروندی ارتباط مثبت وجود دارد. مقدار ضریب تعیین نیز (530/0=r2) آمده است که نشان می­دهد 53 درصد تغییرات اخلاق شهروندی توسط نهاد خانواده تبیین می­شود. نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد هرچقدر نفش خانواده بیشتر می­شود، توسعه اخلاق شهروندی نیز بیشتر می­شود. خانواده­ها به عنوان یک جامعه کوچک زمینه مناسبی برای تمرین رعایت حقوق دیگران هستند.