بررسی اپیدمیولوژی مسمومیت حاد در بالغین مراجعه‌کننده به بیمارستان امام خمینی اردبیل از سال 1396 تا 1398

Abstract

زمینه و هدف: مسمومیت یکی از دلایل شایع مراجعه‌کنندگان به‌ ویژه در گروه نوجوان و جوان جامعه به اورژانس‌های بیمارستانی است؛ بنابراین آگاهی از الگوی مسمومیت در شناسایی عوامل خطر و تشخیص زودرس مسمومیت کمک‌کننده خواهد بود. پژوهش حاضر با هدف بررسی اپیدمیولوژی مسمومیت حاد در بالغین مراجعه‌کننده به بیمارستان امام خمینی اردبیل از سال 1396 تا سال 1398 انجام‌ یافته است. روش کار: در این مطالعه توصیفی- تحلیلی و گذشته‌نگر، 755 پرونده‌ مربوط به مسمومین مراجعه‌کننده به بیمارستان امام خمینی اردبیل طی سال‌های 1396 تا 1398، بررسی شد. داده‌های استخراج‌شده‌ شامل بخش بستری، جنسیت، سن، وضعیت تأهل، محل سکونت، وضعیت عمومی، علت مسمومیت، عامل مسمومیت و زمان مراجعه بود که در چک‌لیستی یادداشت گردید. داده‌های به‌دست‌آمده با آزمون‌ خی‌دو، با نرم‌افزار 25spss- تحلیل شدند. یافته‌ها: نتایج نشان داد مسمومیت دارویی، اپیوم (تریاک و مشتقات آن) و آفت‌کش‌ها رتبه‌های اول تا سوم بیشترین عوامل مسموم‌کننده را به خود اختصاص دادند. اغلب بیماران مسموم، مرد، متأهل، در گروه سنی 21 تا 30 و ساکن مناطق شهری بودند. اغلب مسمومیت‌ها عمدی بوده و مرگ ناشی از مسمومیت‌ها 33 مورد (4/4%) بود. علت مسمومیت با سن، جنس، تأهل، محل سکونت، عامل مسمومیت بیماران رابطه معنی‌داری داشته (0/05< p) ولی با وضعیت عمومی و زمان مراجعه بیماران رابطه معنی‌داری نداشت. نتیجه‌گیری: مسمومیت حاد یک مشکل اساسی بهداشتی در استان اردبیل است. نتایج نشان می‌دهد سه عامل مسمومیت دارویی، اپیوم و آفت‌کش‌ها ابزارهای اصلی مسمومیت‌ در افرادبالغ مورد بررسی بودند. بیشترین موارد مسمومیت در گروه های جوان و بزرگسال رخ داده است و در بازه سنی 21 تا 30 سال بوده است. که مسمومیت در افراد با بازه سنی 31 تا 40 بیشتر با آمفتامین رخ داده است. مسمومیت با قرص فسفید آلومینیوم نسبت به قبل افزایش‌یافته بود. مصرف آلومینیم فسفید یکی از معضلات جوامع امروز بوده و یکی از علت اصلی مرگ در این پژوهش نیز بوده است، بنابراین بهتر است اقدامات لازم جهت مدیریت و آموزش های لازم جهت استفاده درست از آن ارائه شود. همچنین با محدودکردن استفاده از این عوامل و جایگزین‌کردن روش‌ها و تکنیک‌های دیگر می‌توان مسمومیت با این عوامل را کاهش داد.