بررسی الگوی تجویز آنتی‌بیوتیک در دندانپزشکان شهر اردبیل بر اساس سیستم بین‌المللی ATC/DDD

Abstract

زمینه و هدف: آنتی‌بیوتیک‌ها از داروهای تجویزی شایع توسط دندان‌پزشکان می‌باشند. مصرف غیرمنطقی این داروها می‌تواند علاوه بر هزینه منجر به عوارض ناخواسته دارویی مانند واکنش‌های افزایش حساسیت و مقاومت دارویی شود. این پژوهش با هدف تعیین الگوی تجویز آنتی‌بیوتیک در دندانپزشکان شهر اردبیل بر اساس سیستم بین‌المللی ATC/DDD انجام شد. روش کار: در این مطالعه توصیفی- مقطعی 250 نسخه تجویز شده بیماران مراجعه‌کننده به دندانپزشکان شهر اردبیل در طول سه‌ ماهه دوم سال 1400 مورد بررسی قرار گرفت. اطلاعات مربوط به داروهای تجویزشده شامل: دوز دارو، فرکانس مصرف دارو، تعداد دارو که در مطب‌ها و کلینیک‌های دندانپزشکی شهر اردبیل جمع آوری و تکمیل شد و در نهایت بعد از تبدیل داده‌ها به دوز معین روزانه بر اساس سیستم ATC-DDD، توسط آزمون‌های تحلیل واریانس یکراهه بین گروهی و آزمون پست هاک توکی با استفاده از نرم‌افزار SPSS-21 تحلیل گردید، سطح معناداری کمتر از 0/05 در نظر گرفته شد. یافته‌ها: از کل 250 مورد نسخه‌ی بررسی شده 207 نسخه (82.8%) حاوی آنتی‌بیوتیک بودند که بیشترین داروی آنتی­بیوتیک تجویز شده توسط دندانپزشکان اردبیل، به ترتیب مترونیدازول (73.4%) و آموکسی سیلین (70.5%) بود. در همه داروهای تجویز شده مقدار DDD از مقدار DDD استاندارد بالاتر بود. از نظر تعداد نسخ تفاوت معناداری میان زنان و مردان وجود نداشت. بیشترین فراوانی مربوط به نسخ سه دارویی و کمترین فراوانی مربوط به نسخ شش دارویی بود. از نظر اشکال دارویی 201 نسخه (97.1 %) فقط داروی خوراکی و 6 مورد (2.9%) هر دو نوع خوراکی و تزریقی بود. نتیجه ­گیری: نتایج بیانگر میزان تجویز آنتی ­بیوتیک در نسخ بیشتر از DDD استاندارد بود و تعداد اقلام دارویی تجویز شده در نسخه ­ها نیز از رقم توصیه شده توسط سازمان بهداشت جهانی بیشتر بود.