بهره‌وری اقتصادی آب و سودآوری تولید علوفه لوبیا چشم بلبلی، ماش و گوار تحت شرایط آبیاری نرمال و تنش خشکی

Abstract

یکی از راهکارهای رفع کمبود علوفه در کشور، استفاده از لگوم‌های علوفه‌ای تابستانه یک ساله می‌باشد. این آزمایش در مزرعه تحقیقاتی مؤسسه تحقیقات اصلاح و تهیه نهال و بذر در استان البرز در سال‌های 1398 و 1399 به صورت کرت‌های خرد شده در قالب طرح بلوک‌های کامل تصادفی با سه تکرار اجرا شد. سطوح مختلف آبیاری (آبیاری پس از 60، 100 و 140 میلی‌متر تبخیر از سطح تشتک تبخیر کلاس A) در کرت‌های اصلی و سه گونه گیاهی (لوبیا چشم بلبلی رقم مشهد، ماش رقم پرتو و گوار رقم محلی سیستان) در کرت‌های فرعی بررسی شدند. آبیاری به‌صورت قطره‌ای با استفاده از نوارهای تیپ انجام شد. بازدهی تولید علوفه با استفاده از شاخص‌های سودآوری و سنجش بهره‌وری با استفاده از شاخص‌های بهره‌وری فیزیکی و اقتصادی انجام شد. نتایج نشان داد، میانگین بهره وری اقتصادی آب در تولید علوفه لوبیا چشم بلبلی، تحت شرایط تنش شدید نسبت به شرایط تنش ملایم و آبیاری نرمال به ترتیب 16/5 و 45/1 درصد افرایش نشان داد. میانگین بهره وری اقتصادی آب در تولید علوفه ماش، تحت شرایط تنش شدید نسبت به شرایط تنش ملایم و آبیاری نرمال به ترتیب 8/8 و 51/8 درصد افرایش نشان می دهد. میانگین بهره وری اقتصادی آب در تولید علوفه گوار ، تحت شرایط تنش ملایم نسبت به شرایط تنش شدید و آبیاری نرمال به ترتیب 7/7 و 44/8 درصد افرایش نشان می دهد.