مدلسازی عددی اثر تبخیر بر شوری آب خلیج فارس

Abstract

محدود بودن محیط آبی خلیج فارس و قرار گرفتن در ناحیه خشک و بیابانی سبب شده است که تبخیر به عنوان یکی از مهم‌ترین پارامترهای اقلیمی نقش بسزایی در روند شوری و تبادل آب خلیج فارس داشته باشد. از آنجایی که با روند گرم شدن دمای هوای کره زمین و کاهش نزولات جوی از طرف دیگر، پیش بینی میشود تبخیر روند افزایشی داشته باشد، بررسی اثر این پدیده بر شوری خلیج فارس و تاسیسات ساخته شده علی الخصوص عملکرد آب شیرین کن ها اهمیت بسزایی دارد. از اینرو تحقیق حاضر، با هدف بررسی گردش آب در خلیج فارس و ارزیابی تأثیر مستقیم تبخیر آب بر شوری و تبادل آب با دریای عمان انجام شده است. در این راستا، مدلسازی عددی جریان با لحاظ نمودن اثر تبخیر در محدوده دریای عمان و خلیج فارس با استفاده از مدل سه بعدی بسته نرم‌افزاری Mike3-Flow Model FM انجام شده و داده‌های موردنیاز برای اجرای مدل هیدرودینامیکی از مدل HYCOM و داده‌های جوی مورد نیاز از مدل ECMWF استخراج شده است. برای ارزیابی و صحت سنجی مدل عددی، خروجی های مدل هیدرودینامیک با داده‌های TPXO و ترازهای جزر و مدی مقایسه و با استفاده از پارامترهای آماری ضریب همبستگی و مجذور میانگین مربع خطا محاسبه شده است. نتیجه‌ی این مطالعه نشان می‌دهد میزان آب ورودی تجمعی به خلیج فارس با درصد افزایش تبخیر رابطه نسبتأ خطی دارد. همچنین افزایش تبخیر آب از سطح خلیج فارس اثر شدیدی در شوری خلیج فارس داشته و این اثر در سطح خلیج فارس گسترده اما متغیر است، به طوریکه نواحی نزدیک تر به تنگه هرمز اثر کمتری از افزایش تبخیر گرفته اند و افزایش شوری در نواحی کم عمق شمالی و سواحل جنوبی موجب افزیش میانگین شوری خلیج فارس شده است. بصورت میانگین، افزایش 50 درصدی تبخیر موجب افزایش شوری آب به میزان 3 psu و افزایش 100 درصدی تبخیر موجب افزایش شوری آب به میزان 6 psu شده است.