تأثیر سرمایه‌گذاری در صکوک بر عملکرد مالی بانک‌های اسلامی

Abstract

صکوک علی‌رغم داشتن مزایای مختلف، دارای پیچیدگی‌هایی‌ می‌باشد که مهم‌ترین دلیل آن هم، ساختار متفاوت نسبت به اوراق قرضه و به اشتراک‌گذاری ریسک بین وام‌دهنده و وام‌گیرنده‌ می‌باشد. بر همین اساس، در پژوهش حاضر به بررسی تأثیر سرمایه‌گذاری در صکوک- به عنوان راهکاری برای تأمین مالی بانک- بر عملکرد مالی بانک‌های اسلامی پرداخته می‌شود. بدین منظور از داده‌های بانک‌های اسلامی 16کشور منتخب طی دوره Q12019 تا Q32022 و روش اقتصاد سنجی داده‌های تابلویی استفاده شده است. نتایج پژوهش نشان داد که سرمایه‌گذاری در صکوک در مدل 3 (با متغیر وابسته بازده حقوق صاحبان سهام)، مدل 4 (با متغیر وابسته کفایت سرمایه) و مدل 5 (با متغیر وابسته نرخ بازده دارایی‌ها)، اثر منفی و معنی‌داری بر عملکرد مالی بانک‌ها دارد. علاوه‌براین، در مدل 2 (با متغیر وابسته حاشیه سود خالص) تأثیر سرمایه‌گذاری در صکوک بر عملکرد مالی بانک‌ها مثبت و معنی‌داری است. درنهایت، سرمایه‌گذاری در صکوک در مدل 1 (با متغیر وابسته رشد تأمین مالی) تأثیر معنی‌داری بر عملکرد مالی بانک‌ها ندارد. همچنین، متغیر اندازه بانک در مدل‌های 1 و 2، اثر مثبت و معنی‌دار و در مدل 5 اثر منفی و معنی‌داری بر متغیرهای عملکرد بانک دارد و در دیگر مدل‌ها تأثیر معنی‌داری بر عملکرد بانک‌ها ندارد. متغیر نرخ تورم نیز در مدل‌های 3، 4 و 5 پژوهش، اثر مثبت و معنی‌داری بر متغیرهای عملکرد بانک داشته است و در دیگر مدل‌ها تأثیر معنی‌داری بر عملکرد بانک‌ها ندارد. همچنین، متغیر درآمد سرانه در مدل‌های 2، 3 و 5 اثر مثبت و معنی‌داری بر متغیرهای عملکرد بانک داشته است و در دیگر مدل‌ها تأثیر معنی‌داری بر عملکرد بانک‌ها ندارد.