عواطف و کیفیت زندگی در بیماران مبتلا به صرع: نقش ارضاء نیازهای بنیادین روان‌شناختی

Abstract

پیش‌زمینه و هدف: صرع یک اختلال عصبی شایع است که بر سلامت عاطفی فرد و کیفیت زندگی تأثیر منفی می‌گذارد و منجر به اختلالات خلقی و شناختی می‌شود. یکی از مهم‌ترین عوامل تأثیرگذار بر عواطف و کیفیت زندگی بیماران مبتلا نیازهای اساسی روان‌شناختی است که هدف از پژوهش حاضر نیز پیش‌بینی عواطف و کیفیت زندگی بر مبنای ارضاء نیازهای بنیادین روان‌شناختی در این بیماران است. مواد و روش‌ کار: نمونه شامل 120 نفر (60 مرد و 60 زن) سن 18-35، که به شیوه‌ای نمونه‌گیری تصادفی ساده انتخاب‌شده و به پرسشنامه‌های عواطف ((PANAS، پرسشنامه کیفیت زندگی (P-31-QOLIE) و پرسشنامه ارضاء نیازهای بنیادین روان‌شناختی (BPNS) پاسخ دادند. پژوهش از نوع همبستگی بود و به‌منظور تجزیه‌وتحلیل آماری داده‌ها از روش رگرسیون خطی هم‌زمان و ماتریس همبستگی پیرسون با به‌کارگیری نرم‌افزار تحلیل آماری SPSS 21 استفاده شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد بین عواطف مثبت و خودمختاری، شایستگی و ارتباط (در سطح 01/0) رابطه معناداری وجود دارد و عواطف منفی با خودمختاری و شایستگی از رابطه منفی و معناداری (در سطح 01/0) برخوردار است. نتایج تحلیل واریانس نیز نشان داد 28درصد از واریانس عواطف مثبت و 23درصد از واریانس عواطف منفی بر اساس نیازهای بنیادین روان‌شناختی تبیین می‌شود. شایستگی و ارتباط واریانس عواطف مثبت، خودمختاری و شایستگی واریانس عواطف منفی در بیماران مبتلا به صرع را تبیین می‌نمایند. بحث و نتیجه‌گیری: بیماران مبتلا به صرع با به‌کارگیری فن‌های خودمدیریتی احساس شایستگی کرده که در نتیجه آن عواطف مثبت در آن‌ها شکل می‌گیرد و همچنین احساس شایستگی، خودمختاری، درک از طرف اطرافیان موجب بهزیستی و بالا رفتن کیفیت زندگی آن‌ها می‌گردد. با توجه به نتایج پیشنهاد می‌شود مراقبت‌های بهداشتی لازم با تمرکز بر نیازهای بنیادین روان‌شناختی و حمایت عاطفی اعمال شود تا سطح احساسات و کیفیت زندگی بیماران بهبود پیدا کند.