توسعه یک سنسور رنگ سنجی مبتنی بر نانومنشورهای نقره برای اندازه‌گیری داروی مرکاپتوپورین با استفاده از گوشی هوشمند

Abstract

پیش‌زمینه و هدف: داروی مرکاپتوپورین خاصیت ضد سرطانی دارد، به‌ویژه برای درمان لوسمی حاد کودکی استفاده می‌شود. مانند سایر داروهای شیمی‌درمانی، این دارو دارای اثرات نامطلوب قابل‌توجهی ازجمله سمیت کبدی، سرکوب سیستم ایمنی و سرکوب سلولی است. بنابراین، کنترل دوز مصرفی این دارو در بدن انسان ضروری است. روش‌های مورداستفاده برای اندازه‌گیری مرکاپتوپورین زمان‌بر و پرهزینه هستند. ازاین‌رو، ارائه‌ی یک روش حساس و ساده برای ارزیابی این دارو اهمیت دارد. مواد و روش‌ کار: نانومنشورهای نقره با استفاده از نیترات نقره، پلی ونیل پیرولیدین، هیدروژن پراکسید و سدیم بورهیدرید سنتز شدند. صحت سنتز آن‌ها با رسم طیف جذبی و تصویربرداری میکروسکوپ الکترونی (TEM) تأیید شد. دیسک‌های ژل آگاروز حاوی نانومنشورهای نقره تهیه شدند و در شرایط بهینه آزمایشی در معرض غلظت‌های مختلف مرکاپتوپورین قرار گرفتند. در ادامه این دیسک‌ها به محلول یدید اضافه شدند. درنهایت تصویربرداری با گوشی هوشمند برای پردازش میزان شدت رنگ RGB انجام شد. یافته‌ها: تصاویر TEM نشان داد نانومنشورهای نقره به‌درستی سنتز شده‌اند. سه پیک اختصاصی رزونانس پلاسومون سطحی نانومنشورهای نقره در طول‌موج‌های ۳۳۰، ۴۸۵ و ۷۳۵ نانومتر ظاهر شد. گوشه‌های نانومنشورهای نقره که در ژل آگاروز تثبیت شده بودند در حضور یدید خورده شدند و تغییر رنگ ژل از آبی (۱۰۰R:) به بنفش (۱۲۳R:) مشاهده شد. مرکاپتوپورین از گوشه‌های نانومنشورهای نقره در برابر یدید محافظت کرده و رنگ آبی ژل حفظ می‌شود. بحث و نتیجه‌گیری: میزان تغییر رنگ دیسک‌های حاوی نانومنشور نقره با غلظت مرکاپتوپورین متناسب بود. بر این اساس روش رنگ سنجی برای سنجش مرکاپتوپورین توسعه داده شد. محدوده خطی روش ۱ تا ۲۰ و حد تشخیص ۰.۹ میکرومولار به دست آمد. از این ‌روش برای اندازه‌گیری مرکاپتوپورین در نمونه قرص تجاری آن استفاده شد و نتایج رضایت بخشی به دست آمد.