تأثیر مداخله مبتنی بر پذیرش و تعهد بر احساس انسجام ذهنی و تفسیرهای جانب‌دارانه در زنان مبتلا به سندرم تخمدان پلی‌کیستیک

Abstract

پیش‌زمینه و هدف: سندرم تخمدان پلی‌کیستیک (PCOS) یکی از شایع‌ترین اختلالات غدد درون‌ریز در زنان در سنین باروری است که اثرات قابل‌توجهی بر سلامت جسمی و روانی دارد. این اختلال با مشکلاتی مانند ناباروری، چاقی، افسردگی، اضطراب و کاهش حس انسجام روانی همراه است. همچنین، زنان مبتلا به این سندرم دچار سوگیری تفسیری منفی هستند که می‌تواند باعث تشدید مشکلات روان‌شناختی آن‌ها شود. هدف از این پژوهش، تعیین تأثیر روان‌درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) بر حس انسجام روانی و سوگیری تفسیری در زنان مبتلا به PCOS بود. مواد و روش‌ها: این پژوهش نیمه تجربی با طرح پیش‌آزمون-پس‌آزمون و با پیگیری همراه با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل زنان مبتلا به PCOS مراجعه‌کننده به کلینیک فوق تخصصی غدد شهر ارومیه بود. از میان این افراد، ۳۰ نفر به‌صورت نمونه‌گیری دردسترس انتخاب و به‌صورت تصادفی در دو گروه مداخله (۱۵ نفر) و کنترل (۱۵ نفر) قرار گرفتند. ابزارهای پژوهش شامل مقیاس حس انسجام (SOC) و نسخه تجدیدنظر شده پرسشنامه سوگیری تفسیری بود. گروه مداخله تحت روان‌درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) به مدت ۸ جلسه ۶۰ دقیقه‌ای قرار گرفتند، درحالی‌که گروه کنترل مداخله‌ای دریافت نکرد. تحلیل داده‌ها با استفاده از آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر در نرم‌افزار SPSS نسخه 26 انجام شد. یافته‌ها: نتایج نشان داد که روان‌درمانی مبتنی بر پذیرش و تعهد تأثیر معناداری بر افزایش حس انسجام روانی و کاهش سوگیری تفسیری در گروه مداخله داشت (01/0 P<). این تأثیر نه‌تنها در مرحله پس‌آزمون بلکه در دوره پیگیری نیز پایدار بود. بااین‌حال، این دو متغیر در گروه کنترل تغییر معناداری نشان نداند (05/0 P>). بحث و نتیجه‌گیری: یافته‌های این پژوهش نشان داد که درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد می‌تواند با تقویت انعطاف‌پذیری روان‌شناختی، کاهش آمیختگی شناختی، افزایش پذیرش و جهت‌دهی به ارزش‌های فردی، منجر به بهبود حس انسجام روانی و کاهش سوگیری تفسیری در زنان مبتلا به PCOS شود. ازآنجاکه این بیماران در معرض مشکلات روان‌شناختی متعددی قرار دارند، استفاده ازاین‌رویکرد درمانی می‌تواند به‌عنوان یک مداخلهٔ اثربخش در جهت بهبود وضعیت روانی آن‌ها توصیه شود. پیشنهاد می‌شود که مطالعات آینده این مداخله را در سایر گروه‌های مبتلا به بیماری‌های مزمن نیز بررسی کنند.