اثر محرومیت مزمن از خواب بر روی تغییرات ساختاری هسته‌های جلویی تالاموس و اجسام پستانی در موش صحرایی نر: یک مطالعه استریولوژیک‌

Abstract

مقدمه: محرومیت از خواب رایج در زندگی مدرن، می‌تواند سبب افزایش استرس اکسیداتیو و پاسخ‌‌های التهابی شده و در نتیجه اثرات منفی بر اعمال شناختی داشته باشد. این آسیب‌ها ممکن است در نتیجه تغییرات سلولی و مولکولی در برخی نواحی مغز مثل هسته جلویی تالاموس و اجسام پستانی باشد که توجه جدی به آن‌ها شده است. این هسته‌ها در یادگیری، حافظه و عملکردهای هیجانی (و به تازگی در خواب) شرکت می­کنند. هدف از مطالعه حاضر بررسی تغییرات ساختاری این هسته‌ها در اثر بی‌خوابی مزمن است. مواد و روش ­ها: در این مطالعه 21 موش صحرایی نر در سه گروه کنترل، کنترل با کف مشبک و محرومیت مزمن از خواب به مدت 21 روز مورد بررسی قرار گرفتند. در پایان مطالعه پس از بیرون آوردن مغز، ثبوت با بافرفرمالین، آماده‌سازی بافتی، برش و رنگ‌آمیزی با گیمسا، حجم همراه با تعداد نورون‌ها و غیرنورون‌ها در این هسته‌ها به روش بدون تورش استریولوژی برآورد گردید. یافته­ ها: یافته‌‌های این مطالعه نشان داد که بی‌خوابی مزمن سبب کاهش معنی دار حجم هر سه زیر هسته جلویی تالاموس و اجسام پستانی هیپوتالاموس نسبت به گروه‌های کنترل گردید (05/0>P). این مشکل بی‌خوابی مزمن در این حیوانات همچنین سبب کاهش تعداد نورون‌ها و غیرنورون‌ها در همه این ساختمان‌ها گردید. بحث و نتیجه­ گیری: بی‌خوابی مزمن به هر دلیلی اثرات جدی برروی دستگاه عصبی مرکزی و سیستم لیمبیک و حتی هسته‌های جلویی تالاموس که پیش‌تر معتقد بودند در خواب دخیل نیستند را دارد. این اثرات می‌تواند به صورت کاهش تعداد سلول (نورون و غیرنورون) باشد که سبب کاهش عملکرد این دستگاه می‌شود.