| dc.contributor.author | خان سالاری, سکینه | fa_IR |
| dc.contributor.author | امیدی, محمود | fa_IR |
| dc.contributor.author | فلاح زاده, مژگان | fa_IR |
| dc.date.accessioned | 1403-12-20T18:34:48Z | fa_IR |
| dc.date.accessioned | 2025-03-10T18:34:48Z | |
| dc.date.available | 1403-12-20T18:34:48Z | fa_IR |
| dc.date.available | 2025-03-10T18:34:48Z | |
| dc.date.issued | 2023-11-22 | en_US |
| dc.date.issued | 1402-09-01 | fa_IR |
| dc.date.submitted | 2023-09-13 | en_US |
| dc.date.submitted | 1402-06-22 | fa_IR |
| dc.identifier.citation | خان سالاری, سکینه, امیدی, محمود, فلاح زاده, مژگان. (1402). ویژگیهای بارش زراعی و فرینهای آن در استان مرکزی در دوره آماری 1371-1370 تا 1400-1399. آب و خاک, 37(5), 809-828. doi: 10.22067/jsw.2023.84421.1332 | fa_IR |
| dc.identifier.uri | https://dx.doi.org/10.22067/jsw.2023.84421.1332 | |
| dc.identifier.uri | https://jsw.um.ac.ir/article_44468.html | |
| dc.identifier.uri | https://iranjournals.nlai.ir/handle/123456789/1109796 | |
| dc.description.abstract | با توجه به گرمایش جهانی و تغییر اقلیم و افزایش خشکسالی و رخدادهای بارشی فرین، آشنایی با ویژگیهای بارش منطقه به منظور مدیریت منابع آب، بهویژه در زمان وقوع بارشهای سیلآسا و تبدیل خطرآفرینی این رخدادها به افزایش ذخایر آبی با مدیریت صحیح از اهمیت ویژهای برخوردار است. در پژوهش حاضر ویژگیهای بارش در استان مرکزی در دوره آماری 30 ساله (از سال زراعی 1371-1370 تا 1400-1399) با روشهای آماری، مورد تحلیل و سپس با نرم افزارArcGIS توزیع مکانی آنها ترسیم و بررسی شد. همچنین روند تغییرات بارش در مقیاس زمانی ماهانه، فصلی و سالانه با استفاده از آزمون من-کندال مورد مطالعه قرار گرفت. علاوه بر این بارش فرین بااستفاده از چهار شاخص بارش فرین شامل مجموع بارش فرین (R95p)، تعداد روزهایی که در سال مورد بررسی، مقدار بارش در آنها از آستانه بارش فرین آن ایستگاه بیشتر باشد (R95d)، شدت مطلق بارش فرین (AEPI) و کسری از کل بارندگی ناشی از رخدادهای فراتر از آستانه بارش فرین (R95pT) که بیانگر نسبت بارش فرین به بارش سالانه در روزهای بارانی (بارش روزانه بیش از یک میلیمتر) است، مورد تحلیل و بررسی قرار گرفت. نتایج این مطالعه نشان میدهد بهطور متوسط بیشینه شاخص R95pT، 53 درصد از بارش سال را شامل میشود که در صورت آگاهی از زمان وقوع این فرینها مدیریت سیلابها و استفاده بهینه از منابع آبی از نتایج آن است که بیش از 20 درصد این بارشهای فرین در فروردین ماه رخ داده است. در این راستا طبق بررسی توزیع مکانی بارش در استان مرکزی، بیشینه وقوع مقدار میانگین بارش سالانه و فصلی به استثنای فصل تابستان در جنوبغرب و کمینه آن در مناطق شرقی استان مرکزی قرار دارد و بهطور متوسط بیشترین بارش در فصل زمستان و سپس در بهار و پاییز رخ داده است. همچنین فروردینماه با ضریب تغییرات 8/0 و میانگین بارش ماهانه در طول دوره آماری مورد مطالعه برابر با 6/55 میلیمتر پربارشترین ماه است و به دلیل وقوع اکثر بارشهای فرین در این ماه بیشترین ارزش ذخیرهسازی و مدیریت آب را در بین ماههای سال را دارد. همچنین از دیدگاه مقدار بارش میانگین ماهانه، بعد از فروردین ماه، بهترتیب ماههای آذر، اسفند و آبان با میانگین بارش ماهانه 3/39، 2/38 و 3/36 میلیمتر در اولویت مدیریت ذخیرهسازی آب قرار دارند. نتیجه بررسی روند تغییرات بارش ماهانه، فصلی و سالانه با استفاده از آزمون ناپارامتریک من-کندال روند یکپارچهای را نشان نمیدهد اما میتوان در حالت کلی گفت تقریبا در اکثر ایستگاههای هواشناسی استان مرکزی که مورد مطالعه قرار گرفتهاند حداقل در سطح اطمینان 90% در بارش بهمن ماه روند کاهشی معنیدار وجود دارد. نتایج بررسی شاخصهای بارش فرین بیانگر وقوع بیشترین مقدار آستانه بارش فرین در ایستگاه شازند (28 میلیمتر) و کمترین آن در ایستگاه ساوه (15 میلیمتر) است. | fa_IR |
| dc.language | فارسی | |
| dc.language.iso | fa_IR | |
| dc.relation.ispartof | آب و خاک | fa_IR |
| dc.relation.isversionof | https://dx.doi.org/10.22067/jsw.2023.84421.1332 | |
| dc.subject | استان مرکزی | fa_IR |
| dc.subject | ویژگیهای بارش | fa_IR |
| dc.subject | بارش فرین | fa_IR |
| dc.subject | گرمایش جهانی | fa_IR |
| dc.subject | شاخصهای بارش فرین | fa_IR |
| dc.subject | هواشناسی کشاورزی | fa_IR |
| dc.title | ویژگیهای بارش زراعی و فرینهای آن در استان مرکزی در دوره آماری 1371-1370 تا 1400-1399 | fa_IR |
| dc.type | Text | en_US |
| dc.type | مقالات پژوهشی | fa_IR |
| dc.contributor.department | پژوهشگاه هواشناسی و علوم جوّ، تهران، ایران | fa_IR |
| dc.contributor.department | اداره کل هواشناسی استان مرکزی، اراک، ایران | fa_IR |
| dc.contributor.department | اداره کل هواشناسی استان مرکزی، اراک، ایران | fa_IR |
| dc.citation.volume | 37 | |
| dc.citation.issue | 5 | |
| dc.citation.spage | 809 | |
| dc.citation.epage | 828 | |
| nlai.contributor.orcid | 0000-0001-9039-2818 | |
| nlai.contributor.orcid | 0009-0006-8929-3648 | |
| nlai.contributor.orcid | 0009-0000-7235-3065 | |