اثر گلایسین بتائین بر برخی صفات مورفولوژیک، تجمع ترکیبات اسمولیتی و سیستم آنتی‌اکسیدانی چمن اسپورت تحت تنش شوری

Abstract

امروزه تنش شوری پس از خشکی به‌عنوان دومین تنش زیستی مهم، توسعه کشت گیاهان یا عملکرد آن­ها را در بسیاری از مناطق جهان محدود کرده است. چمن اسپورت یکی از پرمصرف‌­ترین گیاهان در محل‌­های چمن­‌کاری شده مانند پارک­ها، تفرجگاه‌­ها، بلوارها و زمین­‌های ورزشی در سرتاسر جهان است. از آنجایی‌که پژوهشگران همواره به‌دنبال راهکارهایی برای افزایش راندمان گیاهان و همچنین کاهش اثرات مخرب تنش هستند، در این پژوهش به‌منظور بررسی تأثیر محلول‌پاشی گلایسین بتائین (صفر، 5 و 10 میلی­مولار) در شرایط تنش شوری بر روی چمن اسپورت، آزمایشی به‌صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با سه تکرار در شرایط گلخانه انجام شد. نتایج نشان داد که با افزایش سطح تنش شوری شاخص­‌های کیفی و رشدی چمن اسپورت کاهش یافت ولی کاربرد گلایسین بتائین بخوبی باعث حفظ کیفیت ظاهری، افزایش ارتفاع گیاه، وزن تر و خشک شاخساره، تعداد پنجه، سطح برگ، محتوای کلروفیل و پروتئین کل در گیاهان محلول‌پاشی شده نسبت به نمونه‌­های شاهد شد. همچنین کاربرد گلایسین بتائین موجب افزایش محتوای گلایسین بتائین درونی، ظرفیت آنتی‌­اکسیدانی، فعالیت آنزیم‌­های کاتالاز و پراکسیداز و کاهش محتوای پراکسید هیدروژن و پرولین آزاد در گیاهان محلول‌پاشی شده گردید. در این پژوهش اثر کاربرد گلایسین بتائین 10 میلی­‌مولار بهتر از 5 میلی­‌مولار بود که احتمالاً تقویت پتانسیل اسمولیتی و ظرفیت آنتی‌­اکسیدانی گیاهان از مهمترین مکانسیم­های آن در پژوهش حاضر باشد. بنابراین با توجه به نتایج حاضر کاربرد گلایسین بتائین 10 میلی­‌مولار به‌عنوان برترین غلظت جهت حفظ شاخص‌­های کیفی گیاهان و تعدیل اثرات مخرب تنش شوری در چمن اسپرت معرفی می­‌گردد.