موانع و فرصت‌‌های اجرای اثربخش: مطالعه موردی خط‌‌مشی‌ بحران کووید-19 در استان کردستان

Abstract

زمینه و هدف صرف ‌نظر از این‌که خط‌مشی‌گذاری در مرحله تدوین چقدر مؤثر باشد، باید خط‌مشی به صورت اثربخش در رویه‌ها و‌ اعمال واقعی محل و مقصد اجرا ادغام و متبلور شود تا بتواند مزایای مورد نظر خود را ایجاد کند. هدف پژوهش حاضر، شناسایی و دسته‌بندی موانع و فرصت‌های اجرای اثربخش خط‌مشی‌های بحران کووید-19 در سطح محلی (مورد مطالعه: دستگاه‌های اجرایی استان کردستان) بوده است. روش این پژوهش کیفی به روش مطالعه موردی انجام شد. برای گردآوری داده با 32 نفر از کارکنان در 5 سازمان فرمانداری، شبکه بهداشت، آموزش و پرورش، شبکه بانکی و پلیس راهنمایی و رانندگی مصاحبه شد. یافته ها داده‌ها بر اساس یک مدل مفهومی متشکل از 14 عامل شناسایی، کدگذاری و تحلیل شده‌اند. در پژوهش حاضر، موانع و عوامل بازدارنده، مقولات «کمبود امکانات»، «عدم همکاری مردم»، «عدم حمایت مالی دولت از مردم»، «اطلاع‌رسانی نادرست سازمان‌ها» و «نبود تعامل بین مردم و سازمان‌ها» و فرصت‌های مهم و پیش‌برنده، مقولات «حل مشکلات از طریق تمرد از دستورات»، «ازخودگذشتگی نیروها»، «سطح بالای همکاری بین سازمانی»، «حل مشکلات از طریق مشورت با مقامات بالاتر» و «تعامل بین مردم و سازمان‌ها» را شامل می‌شود. نتیجه گیری موفقیت در‌زمینه مهار بحران، نیازمند مشارکت اجتماعی و توجه به نقش رسانه‌­ها چه در سطح سازمان­‌ها و چه در سطح شهروندان است. خط­‌مشی‌­گذاران و مجریان سازمان‌­های دولتی باید در مقام تدوین و اجرای خط­‌مشی‌­های بحران، از ظرفیت مشارکت مردمی و رسانه‌­ها بهره بگیرند تا ضعف احتمالی در تدوین خط­‌مشی­‌ها توسط همکاری و همدلی همگانی در حوزه اجرا رفع شود.