بررسی ارتباط ابعاد سلامت عمومی و وضعیت نوبت‌کاری در بین پرستاران با شیفت‌های چرخشی

Abstract

پیش‌زمینه و هدف: ساعات نامنظم شیفت کاری و به‌خصوص شب‌کاری برای جسم، روان، زندگی فردی، اجتماعی، عملکرد و کارایی پرستاران تأثیر می‌گذارد. مطالعه حاضر باهدف تعیین ارتباط ابعاد سلامت عمومی و وضعیت نوبت‌کاری در پرستاران شیفت کار انجام شد. مواد و روش‌ها: در این مطالعه توصیفی که از نوع مقطعی- همبستگی است، جامعه آماری پرستاران شیفت کار بیمارستان الزهرا اصفهان در سال 1401 بودند. حجم نمونه 250 نفر بود که به‌صورت تصادفی ساده انتخاب شدند. ارزیابی ابعاد سلامت عمومی با استفاده از پرسشنامه استاندارد سلامت عمومی 28 سؤالی گلدبرگ و ارزیابی وضعیت نوبت‌کاری با پرسشنامه نوبت‌کاری SOS (survey of shift workers) انجام شد. اطلاعات با استفاده از نرم‌افزار SPSS نسخه 24 تجزیه‌وتحلیل شد. یافته‌ها: دامنه سنی پرستاران در مطالعه از 23 تا 60 سال بود. در خصوص ابعاد سلامت عمومی، میانگین نمره اختلال سلامت جسمی 49/3±20/9، اضطراب 82/3± 45/8 و اختلال عملکرد اجتماعی 86/2±73/8 در حد کمتر از متوسط و میانگین نمره افسردگی 29/2±49/3 در سطح پایینی قرار داشت. میانگین نمره وضعیت نوبت‌کاری پرستاران 69/6 ± 67/41 و در حد متوسط بود. همچنین نمره وضعیت نوبت‌کاری با نمره اختلال سلامت عمومی و جسمی و اختلال عملکرد اجتماعی رابطه معکوس داشت (05/0 P <) اما با سایر ابعاد آن رابطه معنادار نداشت (05/0 P >). بحث و نتیجه‌گیری: با بهبود وضعیت نوبت‌کاری، اختلال در سلامت عمومی و جسمی و اختلال عملکرد اجتماعی کاهش می‌یابد، با برنامه‌ریزی صحیح نوبت‌کاری و رعایت اصول شیفت کار توسط مدیران پرستاری می‌توان وضعیت سلامت جسمی و اجتماعی پرستاران را بهبود بخشید.