بررسی مصرف خودسرانه دارو و عوامل مؤثر بر آن در بیماران مراجعه‌کننده به بیمارستان شهید رحیمی خرم‌آباد در سال 1400

Abstract

مقدمه: مصرف خودسرانه داروها علاوه بر عدم درمان بیماری، باعث عوارض دارویی، عدم همخوانی وضعیت شیوع بیماری‌ها در کشور با میزان مصرف داروها و مواجه کردن نظام دارویی کشور با مشکل مصرف خودسرانه دارو می‌گردد. لذا این پژوهش با هدف بررسی مصرف خودسرانه دارو و عوامل مؤثر بر آن در بیماران مراجعه‌کننده به بیمارستان شهید رحیمی خرم‌آباد انجام گرفته است. مواد و روش ­ها: این پژوهش بر روی 381 بیمار بیمارستان شهید رحیمی خرم‌آباد در زمستان 1400 انجام گرفت. نمونه‌گیری به‌صورت تصادفی ساده بود و اطلاعات افراد با پرسشنامه جمع‌آوری گردید. از آمار توصیفی برای خلاصه سازی اطلاعات جمعیت‌شناختی و از آزمون تی‌تک نمونه‌ای برای انجام مقایسات، با نرم‌افزار SPSS نسخه 23 استفاده شد. یافته­ ها: بر اساس یافته‌های این پژوهش میانگین سن افراد 438/11±322/34 سال بود. درصد مصرف خودسرانه دارو 3/25% بود. مصرف خودسرانه داروها برای مسکن‌ها 8/56% و مولتی‌ویتامین‌ها 2/56% و برای بیمارهای سرماخوردگی و آنفولانزا 2/71% و سردردهای مزمن و حاد 38% بود. مهمترین علل مصرف خودسرانه دارو به ترتیب کیفیت بالاتر داروهای خارجی نسبت به داروهای ایرانی و استفاده از گیاهان دارویی و کم‌اهمیت‌ترین علل مصرف خودسرانه دارو به ترتیب ترس و خجالت از معاینات پزشکی، عدم اطمینان به طبابت پزشکان، مصرف دارو در دوران بیماری به توصیه آشنایان و استفاده از نسخه‌های قبلی پزشکان ذکر شد. بحث و نتیجه ­گیری: با توجه به شیوع بالای مصرف خودسرانه دارو، پیشنهاد می‌شود برنامه‌های آموزشی متنوع از طرف سازمان‌های مرتبط از جمله وزارت بهداشت، درمان و آموزش پزشکی، مراکز درمانی و رسانه‌های جمعی به منظور کاهش عوامل شناسایی شده در این پژوهش اجرا شود.