نقش طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه در مثبت اندیشی دانشجویان پرستاری با نقش واسطهای تنظیم شناختی هیجان

Abstract

پیش‌زمینه و هدف: طرح‌واره‌ها به دلیل برآورده نشدن نیازهای عاطفی اولیه دوران کودکی به وجود می‌آیند. فردی که از سلامت روان برخوردار است می‌تواند این نیازهای عاطفی اساسی را به‌صورت سازگارانه ارضا کند پژوهش حاضر باهدف آزمون مدل یابی طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه در مثبت اندیشی دانشجویان پرستاری یزد با واسطه‌گری تنظیم هیجان شناختی انجام شد. مواد و روش کار: روش این پژوهش توصیفی و از نوع همبستگی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه دانشجویان پرستاری دانشگاه علوم پزشکی شهید صدوقی شهر یزد در سال تحصیلی 1400- 1401 بود که از میان 800 نفر جامعه آماری، 260 نفر به‌عنوان نمونه (183 نفر دختر و 77 نفر پسر) به روش نمونه‌گیری تصادفی انتخاب شدند. ابزارهای تحقیق شامل پرسش‌نامه شناختی هیجانی گارنفسکی (2001) و پرسش‌نامه طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه SF-SQ یانگ و برآون (2005) و پرسش‌نامه مثبت‌‏اندیشی اینگرام و ویسنیکی (1998) بود. جهت تحلیل داده‌ها از روش‌های آمار توصیفی و استنباطی (همبستگی پیرسون، تحلیل مسیر و مدل معادلات ساختاری) و با استفاده از نرم‌افزارهای SPSS25 و AMOS24 انجام شد. سطح معناداری برابر 01/0 در نظر گرفته شد. یافته‌ها: یافته‌ها نشان داد که متغیر تنظیم هیجان شناختی می‌تواند بین طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه و مثبت اندیشی دانشجویان در سطح (01/0>P) نقش واسطه‌ای معناداری داشته باشد. نتایج مدل‌سازی معادلات ساختاری نشان داد هیچ‌کدام از طرح‌واره‌های ناسازگار اولیه نتوانست به‌صورت مستقیم و معنادار، مثبت‌‏اندیشی را پیش‌‏بینی کند و نظم‌‏جویی شناختی مثبت به‌صورت مستقیم، مثبت و معنادار (69/0) و در سطح (01/0>P)، مثبت‌‏اندیشی را در دانشجویان پیش‌بینی می‌کند. نظم‌‏جویی شناختی منفی به‌صورت مستقیم، منفی و معنادار (17/0-) و در سطح (01/0>P)، مثبت‌‏اندیشی را در دانشجویان پرستاری پیش‌بینی می‌کند. بحث و نتیجه‌گیری: نتایج این مطالعه نشان داد که می‌‏توان با استفاده از فنون طرح‌واره درمانی و اصلاح طرح‌واره‌های ناسازگار، مثبت‌‏اندیشی را در دانشجویان پرستاری افزایش داد. با توجه نقش میانجی هیجانات شناختی، پیشنهاد می‌شود دانشگاه‌های علوم پزشکی، با برگزاری کارگاه‌‏های آموزشی در زمینه تنظیم شناختی هیجان، به دانشجویان جهت افزایش مثبت‌‏اندیشی کمک کنند.