کاربرد آزمون های پتی و بیشاند در کنترل کیفیت داده های سالانه بارش استان های چهارمحال و بختیاری و خوزستان

Abstract

به‌کارگیری داده‌­های بارندگی در مطالعات مربوط به هیدرولوژی و هیدرومتئورولوژی دارای اهمیت است. فرآیند تهیه­ این داده­ها، از دیدبانی و ثبت آن‌ها در ایستگاه­های هواشناسی آغاز می­شود. باران­سنج که برای تعیین مقدار بارندگی استفاده می­شود، مستعد انواع مختلف خطاها است. به‌طوری که در مسیر انجام دیدبانی و ثبت داده­ها ممکن است بعضی خطاها در داده­های نهایی وارد شود. به‌همین دلیل کنترل کیفیت داده‌­های باران­‌سنجی اهمیت زیادی دارد. در این مطالعه، همگنی داده‌­های بارش سالانه برای 61 ایستگاه باران­سنجی استان چهارمحال و بختیاری و 82 ایستگاه باران­سنجی استان خوزستان مورد بررسی قرار گرفت. آزمون­های ناپارامتری پتی و بیشاند برای تشخیص ناهمگنی داده‌­ها انتخاب شده و نتایج مورد مقایسه قرار گرفتند. نتایج نشان داد که در آزمون پتی، از بین ایستگاه­‌های مورد بررسی در استان چهارمحال و بختیاری داده­‌های 7 ایستگاه و در استان خوزستان داده‌­های 24 ایستگاه ناهمگن هستند. در آزمون بیشاند فقط داده‌­های 3 ایستگاه در استان خوزستان ناهمگن هستند. اگرچه هردو آزمون­ جهت آزمون همگنی داده­های بارش استفاده می­شوند، اما آزمون پتی از دو فرضیه با توزیع­‌های پیوسته متفاوت از یکدیگر استفاده می­کند. از این‌رو، این آزمون برای تشخیص همگنی داده­ها در ایستگاه­‌های مطالعاتی توصیه می‌شود.