ارزیابی پیامدهای منفی سامانه برق فشار قوی در مناطق مسکونی و ارائه راهکارهای کاهش آسیب

Abstract

زمینه و هدف: شهری شدن و گسترش محدوده شهرها، منجر شد تا زیرساخت­ های انرژی که در این بررسی مقصود سامانه انتقال برق فشار قوی می­باشد در مجاورت مناطق مسکونی قرارگیرند. بسته به شدت میدان­های الکترومغناطیسی ناشی از سامانه برق فشار قوی و بنابر مدت زمان پرتوگیری و فاصله انسان از این منابع انرژی، میزان خطر برای سلامتی انسان متغیر است. هرچه ولتاژ خطوط فشار قوی بالاتر باشد قطعاً می تواند میدان­های مغناطیسی قوی­تری را ایجاد کند که پیامد منفی آن بر انسان ثابت شده­است و حتی می­تواند تاثیر بر محیط زیست هم داشته باشد. لذا بررسی ابعاد بزرگی آسیب و پیامدهای منفی بر سلامت در مناطق مسکونی که نرخ در معرض بودن میدان مغناطیسی بالا می­باشد، لازم است؛ به نحوی که بتوان به ترسیم سیاست­ها و برنامه­های لازم برای حرکت به سمت کاهش آسیب­های محتمل کمک کرد. روش: روش انجام در این مطالعه از نوع پژوهشی و کاربردی بوده­است که بنا بر ضرورت پژوهش شامل مطالعات کتابخانه­ای، مصاحبه با گروداران موضوع، آزمایش و دریافت داده و نیز بازدید­های میدانی به منظور مشاهده و بازرسی موضوع بوده­است. لازم به ذکراست که روش بکار رفته در مصاحبه با گروداران موضوع، روش شناختی بوده و نه اکتشافی. به عبارتی دیگر، مصاحبه به گروداران مبنای نتیجه­گیری نبوده­است. لذا در در کنار تحلیل موضوع (بر اساس مطالعات کتابخانه­ ای تخصصی) از مصاحبه با گروداران موضوع برای شناخت نگرش و سطح آگاهی آنها به موضوع استفاده شده­است. برای تحلیل و نتیجه­گیری از نتایج آزمایشگاهی میدان­های الکترومغناطیسی استفاده شده است. یافته­ ها: طبق یافته­های حاصل از مصاحبه با شهروندان، عدم تولید محتوای تخصصی توسط متولیان بهداشت و سلامت کشور و عدم تدوین معیار و شاخص برای پیامدهای احتمالی مظاهر مدرنیته و در نتیجه عدم امکان ارزیای ریسک ناشی از آن در برابر سایر تهدیدها، باعث بی­توجهی و ناآگاهی جامعه و همچنین غفلت حکمران نسبت به تولی­گری موضوع شده­است. مطابق سنجش­های انجام گرفته، مقادیر میدان در فضاهای بسته به دلیل وجود دیوارها و ساختمان که همچون عایق عمل نموده کمتر و در فضاهای باز بیشتر از استانداردهای اعلام شده­ی بین­المللی می­باشد. از همین روی مدیریت آسیب­های ناشی از سامانه انتقال برق فشار قوی نیازمند اتخاذ رویکردها و رویه­های گوناگون است که شامل سیاست­گذاری، ظرفیت­سازی اجتماعی و راهکارهای فنی می­باشد. نتیجه­ گیری: در این مقاله به عنوان راهکار پیشنهادی، سند راهبردی و همچنین پیشنهاد لایحه­ ای با عنوان «کاهش آسیب های ناشی از میدان­های الکتریکی و مغناطیسی»، جهت اعمال در قوانین بالادستی به مجلس شورای اسلامی با توجه به اینکه هیچ قانونی در ارتباط با تشعشعات میدان­های الکتریکی و مغناطیسی در حوزه سلامت وجود ندارد آورده شده­است.