تأثیر مداخله مبتنی بر شبکه اجتماعی مجازی بر اضطراب و خودکارآمدی مادران در بخش مراقبت ویژه کودکان

Abstract

زمینه و هدف بستری کودک در بخش مراقبت ویژه کودکان پیامدهای مختلف جسمی، روانی و اجتماعی، افزایش استرس و کاهش خودکارآمدی را برای والدین درپی دارد. حمایت از خودکارآمدی والدین گامی برای اطمینان از اجرای موفقیت‌آمیز برنامه‌های مراقبتی در شرایط دشوار است. بنابراین ارائه مداخلات مناسب به منظور کاهش اضطراب و استرس و ارتقای خودکارآمدی والدین ضروری است. اگرچه آموزش و مراقبت مبتنی بر شبکه اجتماعی مجازی در حیطه سلامت در بیماران متعددی مورد استفاده قرار گرفته است، اما مطالعات درمورد استفاده از این فناوری در مراقبین و به‌ویژه در بخش مراقبت ویژه کودکان محدود است. مطالعه حاضر با هدف تعیین تأثیر مداخله آموزش مجازی مبتنی بر شبکه اجتماعی مجازی بر اضطراب و خودکارآمدی مادران دارای کودک بستری در بخش مراقبت ویژه کودکان انجام شد. روش بررسی در این مطالعه نیمه آزمایشی، 60 نفر از مادران دارای کودک بستری در بخش مراقبت ویژه کودکان شهرکرد در دو گروه مداخله آموزش مبتنی بر شبکه اجتماعی مجازی و کنترل وارد مطالعه شدند. نمونه‌گیری به روش دردسترس و در بازه زمانی اردیبهشت تا شهریور سال 1401 انجام شد. گروه آزمایش طی 4 روز و هر روز 1 جلسه 60 دقیقه‌ای توسط پژوهشگر تحت آموزش مجازی (پرسش و پاسخ، ارائه محتوی) قرار گرفتند. داده‌ها توسط پرسش‌نامه اضطراب استاندارد اشپیلبرگر و ابزار خودکارآمدی عمومی شوارتزر و جروسلم جمع‌آوری و با استفاده از آزمون‌های آماری توصیفی و تحلیلی تجزیه‌وتحلیل شدند. یافته‌ها میانگین نمره خودکارآمدی مادران گروه آزمایش به‌طور معناداری نسبت به قبل از مداخله افزایش یافت (به‌ترتیب قبل 4/01±19/60و بعد 5/13±21/87، P<0/001)، اما در گروه کنترل تفاوت معناداری مشاهده نشد (به‌ترتیب قبل 4/23±18/53 و بعد 5/40±19/30، P=0/393). در گروه آزمایش میانگین نمره اضطراب مادران به‌طور معناداری نسبت به قبل از مداخله کاهش یافت (به‌ترتیب قبل 5/52±47/33 و بعد 5/27±43/63، P=0/001)، اما در گروه کنترل تفاوت معناداری مشاهده نشد (به‌ترتیب قبل 6/88±48/30 و بعد 9/02±46/43، P=0/131). میانگین نمره اضطراب آشکار مادران قبل از مداخله، بعد از مداخله و همچنین تغییرات قبل و بعد از مداخله در دو گروه آزمایش و کنترل تفاوت معناداری نداشته است (P>0/05). نتیجه‌گیری پرستاران به‌عنوان عضو مهم تیم سلامت و باتوجه‌به نقش کلیدی آنان در ارتقای سلامت والدین می‌توانند با استفاده از اقدامات دیگری علاوه‌بر آموزش مجازی به کاهش اضطراب و افزایش خودکارآمدی والدین کمک کنند که در این زمینه نیاز به تحقیقات بیشتر است.