مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) و درمان مبتنی بر ذهنیت طرحواره در افزایش ارزش‌های فرهنگی و سبک‌های حل تعارض در زنان شاغل

Abstract

زمینه و هدف: یکی از بزرگترین مشکلات اجتماعی در جامعه کنونی انسان­ها تعارض های خانوادگی است؛ لذا هدف از انجام این پژوهش مقایسه اثربخشی درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (ACT) و درمان مبتنی بر ذهنیت ­طرحواره در افزایش ارزش­های فرهنگی و سبک­های حل­تعارض در زنان شاغل بود. روش کار: این پژوهش از نظر هدف در گروه پژوهش­های کاربردی و از نظر طرح پژوهش نیز نیمه آزمایشی از نوع پیش آزمون پس آزمون با گروه کنترل بود. جامعه آماری شامل 45 نفر از زنان شاغل در شرکت­های گروه صنعتی ایرانخودرو سال 1400، که به­صورت هدفمند انتخاب شدند. به این صورت که ابتدا پرسشنامه کیفیت زندگی 36 سوالی (36SF-) بین زنان شاغل پخش گردید؛ سپس زنانی که نمره پایینی را از پرسشنامه کیفیت زناشویی، شناسایی شدند و به صورت تصادفی در سه گروه کنترل (15 نفر) و آزمایش مبتنی بر ذهنیت طرحواره (15 نفر) و درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد (15 نفر) قرار داده شدند؛ افراد به پرسشنامه های پژوهش (ارزش­های فرهنگی و سبک­های حل تعارض) پاسخ دادند و افرادی که نمره بالا در این پرسشنامه­ها کسب کردند به عنوان نمونه پژوهشی انتخاب شدند. در این پژوهش، از آزمون تحلیل واریانس چند متغیری به لحاظ وجود مفروضه­های کاربرد آزمون­های پارامتریک و آزمون تحلیل واریانس با طرح­آمیخته استفاده شد. یافته‌ها: درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد در مقایسه با درمان مبتنی بر ذهنیت طرحواره­ای روش موثرتری برای افزایش ارزش­های فرهنگی در زنان شاغل است. توجه به پویایی فرهنگی در ازدواج های بین فرهنگی می­تواند تعارض­های بین زوجین را کاهش دهد. به علاوه درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد بر ارزش­های فرهنگی با افزایش انعطاف پذیری جنسیتی، احترام به فرهنگ همسر، به رسمیت شناختن تفاوت­ها، تغییر چارچوب فرهنگی و بسط ارزش­ها و انتظارات و درک عمومی فرهنگ­های دیگر، بر کاهش استرس­های بین فرهنگی موثر است. نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد اجرای درمان مبتنی بر پذیرش و تعهد و درمان مبتنی بر ذهنیت طرحواره­ای، مؤلفه­های ارزش­های فرهنگی و سبک­های حل تعارض در زنان شاغل تأثیر دارد.