بررسی دز پرتویی رسیده به قلب و تغییرات الکتروکاردیوگرافی آن در پرتودرمانی سه‌بعدی تطبیقی بیماران مبتلا به سرطان پستان چپ

Abstract

سابقه و هدف: سرطان پستان یکی از سرطان‌های شایع و پنجمین عامل مرگ‌ومیر ناشی از سرطان در ایران است. هدف از انجام مطالعه‌ی حاضر بررسی دز پرتویی رسیده به قلب و ارتباط آن با اثرهای جانبی ایجادشده در این بافت، در پرتودرمانی بیماران مبتلا به سرطان پستان چپ، با استفاده از تکنیک پرتودرمانی سه‌بعدی تطبیقی است. مواد و روش‌‌ها: تعداد 181 زن مبتلا به سرطان پستان سمت چپ که پس از جراحی، پرتودرمانی شده بودند، وارد مطالعه شدند. پارامترهای دزیمتریکی با استفاده از نمودارهای دز-حجم، برای قلب، کل ریه، ریه‌ی چپ و حجم بالینی هدف به دست آمد. از بیماران قبل از شروع پرتودرمانی و یک سال بعد از اتمام درمان، تست­ الکتروکاردیوگرافی به عمل آمد. یافته‌ها: میانگین دز قلب، ریه‌ی چپ، کل ریه و حجم بالینی هدف، به‌ترتیب 3/1±6/3، 4/5±13/3، 3/7±6/9 و 6/4±47/3 گری بود. کاهش چشمگیری در دامنه‌ی موج T در 57درصد از بیماران، سه ماه پس از پرتودرمانی مشاهده شد. دامنه‌ی موج T از 0/92±3/03 به 0/83±1/56 میلی‌متر کاهش یافت. کاهش دامنه‌ی موج T با میانگین دز قلب ارتباط معناداری دارد (0/019= P). نتیجه‌گیری: در زنان مبتلا به سرطان پستان چپ، عوارض قلبی ناشی از پرتودرمانی شایع است. الکتروکاردیوگرافی می تواند برای غربالگری عملکرد قلب، بعد از پرتودرمانی استفاده شود. در این مطالعه، ناهنجاری موج T شایع‌ترین اثر جانبی در این بیماران است.