مقایسه اثربخشی شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی و درمان راه‌حل‌محور کوتاه‌مدت بر تاب‌آوری افراد نجات‌یافته از کرونا

Abstract

سابقه و هدف: علاوه بر مشکلات جسمانی، باید به ‌مشکلات روان‌شناختی بیماران مبتلا به کرونا نیز توجه شود. پژوهش حاضر با هدف مقایسه اثربخشی شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی و درمان راه‌حل‌محور کوتاه‌مدت بر تاب‌آوری افراد نجات‌یافته از کرونا صورت گرفت. روش بررسی: روش پژوهش، نیمه‌تجربی با طرح پیش‌آزمون- پس‌آزمون و پیگیری با گروه کنترل بود. جامعه آماری را زنان نجات‌یافته از کرونای شهر تبریز در سال 1400 تشکیل دادند. 45 نفر با روش نمونه‌گیری هدفمند انتخاب، و به‌صورت تصادفی در سه گروه قرار گرفتند (هر گروه 15 نفر). گروه‌های آزمایشی، درمان مختص گروه خود را به‌ترتیب در 8 و 6 جلسه دریافت کردند. گروه کنترل درمانی دریافت نکرد. ابزار اندازه‌گیری، پرسشنامه تاب‌آوری کانر و دیویدسون بود. داده‌ها توسط آزمون تحلیل واریانس با اندازه‌گیری مکرر و آزمون تعقیبی بونفرونی تحلیل شدند. یافته­ها: در پیش‌آزمون، میانگین و انحراف معیار متغیر تاب‌آوری در گروه شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی 69/4±80/42، در گروه درمان راه‌حل‌محور کوتاه‌مدت 45/4±13/42، و در گروه کنترل 62/4±60/43 بود (05/0<P). هر دو درمان در مقایسه با گروه کنترل، تاب‌آوری بیماران مبتلا به کرونا را در پس‌آزمون افزایش داد (001/0>P). در مرحله پی­گیری، اثر این دو درمان بر تاب‌آوری ماندگار بود (001/0>P). تأثیر درمان‌ها بر تاب‌آوری بیماران مبتلا به کرونا در مراحل پس‌آزمون و پی‌گیری یکسان بود (05/0<P). نتیجه­گیری: به‌نظر می‌رسد شناخت‌درمانی مبتنی بر ذهن‌آگاهی و درمان راه‌حل‌محور کوتاه‌مدت می‌توانند سبب افزایش تاب‌آوری افراد نجات‌یافته از کرونا شوند؛ از این‏رو احتمالاً می‏توانند راهبرد درمانی مفیدی برای ارتقای وضعیت روانی این افراد باشند.