مدل‌سازی روند ‌تغییرات‌ کاربری ‌اراضی‌ منطقه گهواره، استان کرمانشاه

Abstract

تغییرات کاربری اراضی یک روند فراگیر مهم بوم‌شناختی جهانی و محلی دارد و به‌عنوان یکی از چالش‌های عمده در قرن بیست و یکم است. این مطالعه با هدف مدل‌سازی تغییرات کاربری اراضی منطقه گهواره، استان کرمانشاه با استفاده از مدل LCM انجام گرفت. این مدل قابلیت شبیه­سازی هم‌زمان چندین کاربری را داشته و تغییرات کاربری اراضی را با بهره­گیری و تلفیق مدل­های زنجیره مارکوف، شبکه عصبی چند لایه پرسپترون، رگرسیون لجستیک و MLOP شبیه­سازی می­کند. در این تحقیق جهت تهیه نقشه‌های پوشش اراضی از تصاویر ماهواره‌های Landsat 4، Landsat 5 و Landsat 8 استفاده شد. پس از انجام تصحیحات اولیه، طبقه‌بندی تصاویر با روش بیش‌ترین شباهت انجام و نقشه کاربری در سال­های 1365، 1378 و 1397 تهیه شد. پس از پایش تغییرات کاربری­های مختلف، طی دو دوره (1378- 1365) و (1397-1378) و انجام صحت­سنجی مدل، در نهایت نقشه کاربری اراضی مربوط به سال 1407 با استفاده از مدل، پیش‌بینی شد. نتایج نشان داد طی دوره‌های اول و دوم به‌ترتیب 30 و 42 درصد از سطح اراضی جنگلی کاسته شده و 26 و 37 هکتار به سطح اراضی کشاورزی و 80 و 32 درصد به اراضی مسکونی اضافه شده است. بیش‌ترین تغییرات طی دوره مورد مطالعه تبدیل 80 درصد اراضی جنگلی به مرتع و جنگل تنک بود. پیش‌بینی تغییرات برای 1407 نشان داد که جنگل متراکم نسبت به سال 1397 با کاهش نصف مساحت خود همراه خواهد بود. مقادیر دقت کلی بالای 91 درصد و ضریب کاپای بالاتر از 85 درصد، نشان از دقت بالای مدل در تهیه و پیش­بینی نقشه­های به‌دست آمده است.