تأثیر کاربرد برخی کودهای شیمیایی و آلی و تنش خشکی بر فعالیت آنزیم‌های سوپراکسید دسموتاز، پراکسیداز و پروتئین محلول کل در انگور رقم ’بیدانه قرمز‘

Abstract

تنش خشکی یکی از مهم­ترین عوامل محدودکننده عملکرد و کیفیت گیاهان است. در این پژوهش تأثیر تنش خشکی و کاربرد برخی کودهای شیمیایی و آلی بر فعالیت برخی آنزیم­های آنتی اکسیدانی برگ انگور 'بیدانه قرمز‘ در گلخانه بررسی شد. این آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح بلوک­های کامل تصادفی با تیمارهای کودی: شاهد، سولفات پتاسیم (1250 میلی­گرم بر کیلوگرم)، کمپوست (پنج درصد وزنی) و بایوچار (ده درصد وزنی) در شرایط بدون تنش و تنش خشکی (به ترتیب 40 و 80 درصد رطوبت ظرفیت زراعی) در چهار تکرار انجام شد. فعالیت آنزیم­های سوپراکسید دسموتاز و پراکسیداز و مقدار پروتئین محلول کل برگ انگور اندازه­گیری شدند. یافته­ها نشان داد که اثر متقابل تنش خشکی و تیمار کودی بر فعالیت آنزیم­های سوپراکسید دسموتاز و پراکسیداز و مقدار پروتئین محلول کل برگ انگور معنی­دار بود (P<0.01). در شرایط تنش خشکی، بین تیمارهای کودی، فعالیت آنزیم سوپراکسید دسموتاز در تیمار سولفات پتاسیم به طور معنی­داری کمتر از تیمارهای کمپوست (2/19 درصد) و بایوچار (1/21 درصد) بود (P<0.01). در شرایط تنش خشکی، فعالیت آنزیم پراکسیداز در تیمار کمپوست به طور معنی­داری (P<0.01) بیشتر از تیمار سولفات پتاسیم (50 درصد) بود و با تیمار بایوچار اختلاف معنی­داری نداشت. بیشترین پروتئین محلول کل در تیمار بایوچار نسبت به شاهد (با افزایش دو برابری) دیده شد. افزایش پروتئین محلول کل برگ انگور با کاربرد بایوچار در شرایط تنش خشکی به افزایش فعالیت آنزیم­های سوپراکسید دسموتاز و پراکسیداز و قابلیت جذب عناصر غذایی پر مصرف و کم مصرف نسبت داده شد. بنابراین به منظور توصیه کودی در شرایط مشابه از نظر نوع خاک، سن و رقم انگور و نوع بایوچار، کاربرد بایوچار سپس کمپوست و در پایان سولفات پتاسیم پیشنهاد می­شود.