اثرات کروناویروس سندرم حاد تنفسی ۲ بر کلیه: یک مقاله مروری

Abstract

بیماری کووید-19 در سطح جهان گسترده شده و منجر به میزان قابل ملاحظه‌ای از موارد ابتلا و مرگ‌ومیر در دنیا شده است. کووید-19 عمدتا به‌عنوان یک بیماری تنفسی در نظر گرفته می‌شود، با این‌حال از آنجایی که کروناویروس سندرم حاد تنفسی ۲ (SARS-CoV-2) می‌تواند از طریق گیرنده خود یعنی آنزیم مبدل آنژیوتانسین-2 که به فراوانی در کلیه‌ها حضور دارد، وارد سلول‌های کلیوی شود، کلیه‌ها نیز ممکن است به‌عنوان یکی از اهداف مهم عفونت کروناویروسی در نظر گرفته شوند. پیگیری و تحت نظر قرار دادن بیماران مبتلا به کووید-19 از لحاظ بروز آسیب‌های کلیوی حایز اهمیت می‌باشد و اقدامات درمانی به موقع باعث حصول نتایج بالینی بهتر خواهند شد. آسیب کلیوی القا شده توسط SARS-CoV-2 چندعلیتی می‌باشد. این ویروس مستقیما قادر است تا سلول‌های توبولار پروگزیمال و پودوسیت‌های کلیوی را آلوده کرده و براساس مسیر آنزیم مبدل آنژیوتانسین-2 می‌تواند منجر به نکروز حاد توبولار، ترشح پروتیین در داخل کپسول بومن، گلومرولوپاتی و آسیب میتوکندریایی شود. از تنظیم خارج شدن پاسخ‌های ایمنی ناشی از کروناویروس که شامل طوفان سایتوکینی، سندرم فعال‌سازی ماکروفاژ و لنفوپنی می‌باشد نیز از دیگر عوامل ایجاد آسیب حاد کلیوی محسوب می‌شوند. همچنین برهم‌کنش بین ارگان های بدن، اختلال در عملکرد اندوتلیال، افزایش فعالیت انعقادی، رابدومیولیز و سپسیس نیز از مکانیسم‌های بالقوه دیگر در ایجاد آسیب حاد کلیوی می‌باشند. نوشتار حاضر به بررسی نقش هر کدام از عوامل فوق در بروز آسیب حاد کلیوی در بیماران مبتلا به کروناویروس می‌پردازد.