اثربخشی سیستم روان‌درمانی تحلیل شناختی رفتاری بر خودشفقتی و معنای زندگی بیماران افسرده مداوم شهرستان ارومیه

Abstract

پیش‌زمینه و هدف: افسردگی معضل عمومی زندگی بشر و شایع‌ترین اختلال روانی است که منجر به تغییرات خلق، تفکر و فعالیت‌های روزمره می‌گردد. لذا هدف از پژوهش حاضر اثربخشی سیستم روان‌درمانی تحلیل شناختی رفتاری بر خودشفقتی و معنای زندگی بیماران افسرده مداوم بود. سیستم روان‌درمانی تحلیل شناختی رفتاری مبتنی بر نظریه بین فردی کارکرد روانی اجتماعی است این رویکرد درمانی در تبیین افسردگی، بر نقش اساسی ترس-اجتناب فراگیر در آسیب‌شناسی روانی این بیماران تأکید دارد. مواد و روش کار: پژوهش حاضر نیمه آزمایشی با طرح پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری سه‌ماهه با گروه کنترل بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه بیماران افسرده مراجعه‌کننده به مراکز درمان روان‌پزشکی و روان‌شناختی شهرستان ارومیه در زمستان و بهار 1400-1401 بود که از بین این افراد، تعداد 30 نفر به روش نمونه‌گیری در دسترس به‌عنوان نمونه آماری انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل به‌صورت تصادفی گمارده شدند. گروه آزمایش به مدت 12 جلسه مداخله سیستم روان‌درمانی تحلیل شناختی رفتاری را دریافت نمودند ولی در گروه کنترل مداخله‌ای صورت نگرفت. همه افراد در هر سه مرحله پیش‌آزمون، پس‌آزمون و پیگیری پرسشنامه خودشفقتی نف (2003) و پرسشنامه معنای زندگی استگر و همکاران (2006) را تکمیل کردند. درنهایت داده‌ها به روش‌های تحلیل واریانس اندازه‌گیری مکرر با کمک نرم‌افزار SPSS24 تحلیل شدند. یافته‌ها: نتایج نشان داد تفاوت معنی‌داری در هر دو متغیر خودشفقتی و معنای زندگی بین گروه‌های آزمایش و کنترل وجود داشت (01/0>P). به این معنی که سیستم روان‌درمانی تحلیل شناختی رفتاری بر خودشفقتی و معنای زندگی بیماران افسرده مداوم اثربخش بود (05/0>P). بحث و نتیجه‌گیری: یافته‌های پژوهش بیانگر این است که سیستم روان‌درمانی تحلیل شناختی رفتاری بر خودشفقتی و معنای زندگی بیماران افسرده مداوم مؤثر است و ازاین‌رو می‌تواند در مداخلات کلینیکال برای درمان افسردگی مداوم بکار گرفته شود.