ارائه مدل پیش‌بینی عملکرد خانواده براساس سیستم‌های مغزی رفتاری در زنان؛ نقش میانجیگر طرحواره‌های ناسازگاراولیه با رویکرد مدل‌یابی معادلات ساختاری

Abstract

پیش‌زمینه و هدف: عملکرد خانواده، یکی از شاخص‌های مهم تضمین کننده سلامت و عدم سلامت روانی خانواده و اعضای آن است. لذا این پژوهش باهدف، ارائه مدل پیش‌بینی عملکرد خانواده براساس سیستم‌های مغزی رفتاری در زنان؛ نقش میانجیگر طرحواره‌های ناسازگاراولیه با رویکرد مدل‌یابی معادلات ساختاری انجام شد. مواد و روش کار: پژوهش کنونی توصیفی از نوع همبستگی و بر اساس معادلات ساختاری بود. جامعه آماری در این پژوهش کلیه زنان متأهل بودند که در ماه‌های تیر تا آبان 1398 به فرهنگ‌سراهای منطقه 1 شهر تهران مراجعه کرده بودند. تعداد 324 زن متأهل از بین جامعه با توجه به متغیرهای پژوهش و با استفاده از نمونه‌گیری در دسترس انتخاب شدند و به پرسشنامه‌های کارکرد خانواده اپشتین، بالدوین و بیشاپ ‌(2003)، فرم کوتاه پرسشنامه طرحواره یانگ ‌(2005) و مقیاس سیستم فعال ساز و بازداری رفتاری کارور و وایت (1994) پاسخ دادند. داده‌ها بر اساس معادلات ساختاری با نرم‌افزار SPSS و AMOS نسخه 24 و با استفاده از عامل تورم واریانس و ضریب تحمل و سطح معنی‌داری 05/0>P تجزیه و تحلیل آماری شدند. یافته‌ها: تجزیه و تحلیل داده‌ها با استفاده از مدل‌یابی معادلات ساختاری نشان داد ضرایب رگرسیون بین سیستم بازداری رفتار و عملکرد خانواده منفی و معنادار بود (01/0>p، 167/0-=β). از سوی دیگر ضریب مسیر کل بین سیستم فعال ساز رفتار و عملکرد خانواده مثبت و در سطح معناداری 01/0 معنادار بود (01/0>p، 262/0=β). همچنین، طرحواره‌های ناسازگار اولیه به‌صورت منفی و معنادار عملکرد خانواده را پیش‌بینی می‌کند (01/0>p، 381/0- = β). بحث و نتیجه‌گیری: نتایج نشان داد که سیستم بازداری رفتاری به‌صورت منفی و سیستم فعال ساز رفتار به‌صورت مثبت و معنادار عملکرد خانواده را پیش‌بینی می‌کند. طرحواره‌های ناسازگار اولیه عملکرد خانواده را در زنان شرکت کننده پیش‌بینی می‌کند.