افزایش ماندگاری گل بریدنی ژربرا رقم ‘Rosalin’ با استفاده از نانوکامپوزیت‌ها به عنوان محلول نگهدارنده

Abstract

ژربرا یکی از مهم­ترین گل­های شاخه بریده است که عمر گلجای کوتاهی دارد. مانند سایر گل­های شاخه بریده، یکی از نگرانی­های اصلی پس از برداشت این گل کاهش کیفیت آن است. کاربرد نانولوله‏های کربنی به عنوان محلول‏های نگهدارنده موجب افزایش جذب آب، تعادل روابط آبی و افزایش عمر گلجای گل‏های شاخه بریده می‎شود. تجمع، پراکندگی نامناسب و آبگریزی شدید از معایب نانولوله‏های کربنی است که مانع پراکنش مطلوب در محلول گلجای می‏شود. در این تحقیق برای افزایش پراکندگی نانولوله‏های کربنی چند دیواره از انواع پلیمرها (پلی وینیل پیرولیدون، پلی­اتیلن گلیکول و سورفکتانت غیریونی تریتون ایکس 100) استفاده شد تا تاثیر آن‏ها در ماندگاری گل شاخه بریده ژربرا مورد بررسی قرار گیرد. آزمایش به صورت فاکتوریل در قالب طرح کاملاً تصادفی با چهار تکرار اجرا شد. تیمارهای آزمایش شامل شاهد (آب مقطر)، نانولوله­های کربنی عامل­دار شده با پلی وینیل پیرولیدون (1 و 2 میلی‏گرم بر لیتر)، نانولوله­های کربنی عامل­دار شده با پلی اتیلن گلیکول (1 و 2 میلی‏گرم بر لیتر) و نانولوله­های کربنی عامل­دار شده با تریتون ایکس 100 (1 و 2 میلی‏گرم بر لیتر) به صورت تیمار کوتاه مدت (24 ساعت) بودند. در این آزمایش عمر گلجای، وزن تر نسبی گل، میزان جذب آب، محتوای نسبی آب گلبرگ و محتوای نسبی آب ساقه اندازه‏گیری شد. نتایج نشان داد که بیشترین عمر گلجای با 5/22 روز مربوط به تیمار نانولوله­های کربنی عامل­دار شده با تریتون ایکس 100 با غلظت 2 میلی‏گرم بر لیتر بود که ماندگاری گل‏ها را حدود 8 روز نسبت به شاهد افزایش داد. نانوکامپوزیت­های موجود در محلول گلجای بر وزن تر نسبی و جذب آب ساقه های بریدنی تأثیر داشتند. در این مطالعه مشخص شد که جذب آب الگوی مشابه وزن تازه گل دارد و ظرفیت جذب آب ساقه به تدریج با گذشت زمان کاهش می­یابد. بر اساس نتایج، تغییرات وزن تر و جذب آب در ساقه گل‏های تیمار شده با نانولوله­های کربنی عامل­دار شده با پلی اتیلن گلیکول با غلظت 1 میلی­گرم بر لیتر کندتر بود. استفاده از نانولوله­های کربنی عامل­دار شده با تریتون ایکس 100 با غلظت 1 میلی گرم بر لیتر در محلول گلجای سبب شد تا محتوای نسبی آب گلبرگ و ساقه حفظ شود. تصویربرداری با میکروسکوپ الکترونی روبشی تایید کننده حرکت نانولوله‏ها به بخش‏های بالایی گل و جذب و جابجایی آن‏ها در ساقه گل بریدنی ژربرا بود. یافته‌های تحقیق حاضر نشان داد که جمعیت باکتری در انتهای ساقه تیمار شاهد بیشتر از جمعیت باکتریایی انتهای ساقه گل‌های تیمار شده با نانوکامپوزت­ها بود. نانولوله‏های کربنی چند دیواره همراه با پلی وینیل پیرولیدون، پلی اتیلن گلیکول و تریتون ایکس 100 ترکیبات موفقی در افزایش جذب آب، حفظ کیفیت و افزایش ماندگاری گل‏ شاخه بریده ژربرا بودند. بنابر نتایج این آزمایش، حذف موانع جریان آب در ساقه بریده به حفظ ماندگاری و تاخیر در پیری گل کمک می­کند.