اثربخشی درمان بومی فراتشخیصی مبتنی بر تنظیم هیجان بر کاهش اختلال بی خوابی (مطالعه مورد-منفرد)

Abstract

مقدمه از آنجایی که متون روانشناختی در دهه­ های اخیر شاهد گسترش رویکردهای فراتشخیصی در بررسی آسیب­ شناسی روانی بوده است، بنابراین هدف پژوهش حاضر، اثربخشی بسته مداخله فراتشخیصی مبتنی بر تنظیم هیجان متناسب با فرهنگ ایرانی بر کاهش اختلال بی­ خوابی بود. روش کار: مطالعه حاضر از نوع طرح های تک آزمودنی (مورد-منفرد) بود. شرکت­ کنندگان شامل افراد مبتلا به اختلال بی ­خوابی شهر کرمانشاه در سال 1400 بودند که به روش نمونه گیری هدفمند تعداد 3 نفر از آن­ها انتخاب شد. بدین منظور در مرحله خط پایه پرسشنامه شدت بی ­خوابی 2 بار به صورت هفتگی بر روی سه شرکت کننده اجراء شد، سپس پروتکل مداخله فراتشخیصی مبتنی بر تنظیم هیجان به صورت یک جلسه در هفته و هر جلسه 60 دقیقه ارائه گردید. در پایان جلسه سوم، ششم و هشتم پرسشنامه­ ی نامبرده به هر یک از 3 شرکت کننده ارائه و نهایتاً نیز در پیگیری 1 ماهه و 2 ماهه توسط شرکت­ کنندگان تکمیل گردید. یافته­ ها، با استفاده از روش تحلیل دیداری، اندازه اثر، درصد بهبودی، تفاوت خط پایه میانگین و دیگر شاخص ­های مرتبط تحلیل شدند. یافته ها: نتایج نشان داد که علائم شدت بی­ خوابی در هر یک از سه شرکت ­کننده، به دنبال جلسات درمانی پروتکل فراتشخیصی مبتنی بر تنظیم هیجان در مرحله مداخله و حتی دوره­ ی پیگیری به نسبت موقعیت خط پایه، روند کاهشی داشته ­اند که گواه اثربخشی مداخله است (PND=100). نتیجه گیری: اجرای بسته مداخله فراتشخیصی مبتنی بر تنظیم هیجان متناسب با فرهنگ ایرانی منجر به کاهش شدت بی­خوابی گردید، بنابراین با توجه به فراتشخیصی بودن مداخله، به متخصصان سلامت روان پیشنهاد می شود از نتایج بسته حاضر در جهت کمک به سایر اختلالات روانشناختی استفاده گردد.