تبیین عوامل مؤثر بر خودمراقبتی و مدیریت دیابت طی همه گیری جهانی کووید-19: یک مطالعه کیفی

Abstract

مقدمه: اتخاذ رفتارهای خودمراقبتی دیابت برای کنترل گلوکز خون ضروری است و لیکن پیروی از آن‌ها؛ به دلیل محدودیت‌های مرتبط با کووید-19، با چالش مواجه شده ‌است. این محدودیت‌ها بر وضعیت روانی- اجتماعی افراد مبتلا به دیابت تأثیر منفی گذاشته است و می‌تواند از خودمراقبتی بهینه جلوگیری کند. لذا این مطالعه با هدف تبیین تجربیات افراد مبتلا به دیابت نوع 2 در مورد عوامل مؤثر بر اتخاذ رفتارهای خودمراقبتی و مدیریت بیماری دیابت در طول همه‌گیری کووید-19 انجام شد. مواد و روش‌ها: این مطالعه کیفی با استفاده از تحلیل محتوای قراردادی انجام شد و داده‌های آن از طریق مصاحبه با افراد بالای 18 سال مبتلا به دیابت نوع 2، که از درمانگاه غدد بیمارستان‌ عرفان تهران انتخاب شدند، جمع‌آوری گردید. مصاحبه ­های نیمه­ ساختاریافته با استفاده از تلفن و پیام‌رسان واتساپ، با 20 شرکت‌کننده (15 زن) انجام شد. تحلیل محتوا با استفاده از روش مقایسه‌ای مستمر انجام شد و از روش کدگذاری باز و محوری استفاده گردید. داده­ ها به­ صورت دستی کدگذاری شدند و مفاهیم و دسته­ بندی­های اصلی از داده‌ها پدیدار شدند. یافته‌ها: دو مضمون اصلی شامل؛ چالش‌ها و محدودیت‌های خودمراقبتی دیابت و تسهیل‌کننده‌های خودمراقبتی مؤثر، از داده‌ها پدید آمد. چالش‌ها و محدودیت‌ها شامل چهار موضوع فرعی بود: تغییرات اجتناب‌ناپذیر سبک زندگی، مشکلات روان‌شناختی اجتماعی، محدودیت/عدم دسترسی به خدمات مراقبت‌های بهداشتی و دارو، و پیامدهای نامطلوب جسمانی. تسهیل‌کننده‌ها دو موضوع فرعی داشتند: بهبود توانایی فردی و حفظ تعامل اجتماعی. نتیجه‌گیری: یافته‌ها نشان داد که تغییرات اجتناب‌ناپذیر سبک زندگی، دسترسی محدود به مراقبت‌های بهداشتی و پیامدهای روان‌شناختی اجتماعی نامطلوب مهم‌ترین چالش‌ها برای مدیریت دیابت در طول همه‌گیری کووید-19 بودند. بهبود مهارت­ های مدیریت استرس و راهبردهای مقابله ­ای مؤثر می­ تواند اتخاذ رفتارهای خودمراقبتی را تسهیل کند.