تحقق مؤلفه‌های حقوق بیمار از دیدگاه پرستاران، پزشکان و بیماران بستری در بخش‌های منتخب بیمارستان شریعتی دانشگاه علوم پزشکی تهران

Abstract

سابقه و هدف: رعایت حقوق بیمار یکی از مهم‌ترین مولفه‌های ارائه مراقبت انسان گرایانه و اولویت حوزه اخلاق پزشکی در کشور است. از این رو منشور حقوق بیمار در ایران در آبان 1388 به عنوان راهنمای عملکرد در این حوزه ابلاغ گردید. این مطالعه با هدف بررسی تحقق حقوق بیمار از دیدگاه پزشکان و پرستاران و بیماران بستری در بخش‌های منتخب بیمارستان شریعتی وابسته به دانشگاه علوم پزشکی تهران انجام شد. مواد و روش‌ها: این مطالعه مقطعی در بازه زمانی 96-1395 در تهران بر روی 487 شرکت کننده که به روش نمونه گیری در دسترس انتخاب شده بودند، انجام شد. ابزار جمع آوری داده‎ها پرسشنامه نگرش به رعایت حقوق بیماران بود. نمرات کسب شده بر اساس دیدگاه فرد در مورد رعایت حق مورد پرسش و از یک (اصلاً رعایت نشده) تا پنج (کاملاً رعایت شده) بود. یافته‌ها: بر اساس نتایج این مطالعه پزشکان و پرستاران به نسبت بیماران تحقق کمتری در مورد حقوق بیماران گزارش کرده اند. بیماران، پرستاران و پزشکان به ترتیب موافق تحقق بیشتر نمره حقوق بیمار در حیطه‌های رعایت عدالت (0/96±4/54)، برخورد مودبانه (0/90±4/17)، کیفیت خدمات به لحاظ علمی (0/85±3/37) بودند. همچنین بیماران تحقق کمتر حق مسئولیت پذیری و پاسخگویی (1/59±3/03) (0/000p=)، و پرستاران و پزشکان تحقق کمتر حقوق بیماران را درحیطه توجه به رفاه و آسایش بیمار (0/99±3/45) و (0/84±2/48) (0/000p=) گزارش کردند. نتیجه‌گیری: یافته‌های مطالعه نشان داد در مجموع نگرش بیماران حاکی از تحقق بیشتر حقوق بیمار در مقایسه با پزشکان و پرستاران بود. البته دیدگاه گیرندگان و ارائه کنندگان خدمات در خصوص میزان رعایت ابعاد مختلف حقوق بیمار در بیمارستان متفاوت بود که لازم است در مداخلات مد نظر دیدگاه بیماران به عنوان گیرنده خدمات و ذینفع اصلی در اولویت قرار گرفته و ارائه کنندگان خدمت نسبت به آن مطلع و راهکارهای رفع نقصان‌های موجود شناسایی و اقدام مقتضی در رفع آن صورت گیرد.